A Study on the Researches of the Education Fundamental Reform Document of Islamic Republic of Iran: Meta-analysis Study

Document Type : Scholarly Article

Authors

1 Ph.D student of Educational Administration, Imam Sadiq University, Tehran. Iran.

2 Associate Professor of Practices and Training Programs, Department of Educational Sciences, Tehran University, Tehran, Iran.

Abstract

The purpose of this study is to review of the qualitative researches on the Education Fundamental Reform Document of Islamic Republic of Iran, that has been conducted in period of 2010- 2020. For this purpose, the Meta-analysis method of Sandelowski & Barroso has been used, which 35 research titles were selected from a community of 2283 sources, and then through using content analysis process, is identified 12 comprehensive themes about the Criticism, suggestions and solutions in scope of the implementation process and content of the Education Fundamental Reform Document. The findings show the most important criticisms of the implementation process of the Document are the lack of theoretical consensus and practical clarity between institutions and actors, haste and lack of planning, lack of understanding and participation of stakeholders, weakness of the evaluation process. In addition to these, the most significant criticisms of the content of the Document include the ambiguity and lack of transparency of concepts, methodological eclecticism, weakness and theoretical contradictions in concepts and principles, lack of attention to individual and cultural diversity. In order to correct and improve the content and implementation process of the Document, the findings also suggest some directions that the most important of them are setting a roadmap, attracting public and trans-institutional participation with legal, scientific, institutional and attitudinal preparing towards social governance, reforming  the processes of human resources management in educational system, improving the whole text, methodology, concepts and theoretical foundations of the Document. In the descriptive study of the thematic dispersion of researches, the findings show that more than half of the studies are related to the subsystems of Document and the other half, with intratextual or extratextual approaches, introduced several concepts in the Document and, only a limited number of researches have criticized the implementation of the Document.

Keywords


اخلاقی، آزیتا؛ صالح صدق­‌پور، بهرام؛ و نویداَدهم، مهدی (1399). آینده‌­پژوهی اجرای اهداف سند تحول بنیادین آموزش‌­وپرورش در افق ۱۴۰۴. مطالعات راهبردی سیاست­گذاری عمومی، ۳۴، ۵۶-۸۰.
اکبری، معصومه (1393). بررسی تربیت دینی با توجه به اسناد تحول در آموزش­‌وپرورش. (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.
 ایزدپناه، امین (1396). گفت‌وگومندی و چندصدایی در تعلیم‌وتربیت رسمی ایران. (رسالۀ دکتری). دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
برادران حقیر، مریم؛ و نیری­پور، زهرا سادات (1398). مدرسۀ صالح، کانون تحقق حیات طیبه با تأکید بر جامعۀ محلی. علوم تربیتی ازدیدگاه اسلام، 12، 25-46.
بصیرتی برزکی. زهرا (1395). مطالعۀ تطبیقی اهداف اقتصادی- حرفه‌­ای سند تحول بنیادین نظام تعلیم­‌وتربیت ایران و نظام آموزشی ژاپن (MEXT) در مقطع ابتدایی و راهکارهای اجرایی آن. (پایان­‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.
بنیادی، حجت‌­الله؛ فانی، علی‌­اصغر؛ و سیدجوادین، سید رضا (1397). طراحی و تبیین الگوی شایستگی مدیران مدارس برمبنای سند تحول بنیادین آموزش‌­وپرورش و دیگر اسناد بالادستی. مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 7(2)، 113-144.
بی‌طرفان، فاطمه سادات؛ سجودی، مرجان؛ و دهقانی، مرضیه (1399). بررسی موانع اجرایی سند تحول بنیادین آموزش­‌وپرورش براساس مدل فولن: موردکاوی ساحت تربیت زیبایی‌­شناختی و هنری. پژوهش در برنامه‌­ریزی درسی، 67، ۹۰-۱۱۰.
پله، امیر (1394). تبیین فلسفۀ تربیت چندفرهنگی برای نظام تربیتی ایران و تحلیل و ارزیابی سیاست‌­های تربیتی موجود برمبنای آن. (رسالۀ دکتری). دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
تقوی­‌نسب، سیده نجمه؛ و کریمی، محمدحسن (1397). نگاهی تطبیقی به مضامین تعلیم­‌وتربیت آینده‌­گرا و مؤلفه‌­های سند تحول بنیادین آموزش­‌وپرورش جمهوری اسلامی ایران. اسلام و پژوهش­های تربیتی، 19، 85-98.
ثباتی، محمدرضا (1396). بررسی مبانی فلسفی تربیت معنوی در سند تحول بنیادین آموزشوپرورش جمهوری اسلامی ایران. (پایان­‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.
حاجی‌­بابایی، حمیدرضا (1391). ویژگی‌­های مدرسه‌­ای که دوست دارم با توجه به سند تحول بنیادین در آموزش‌­وپرورش. نوآوری­های آموزشی، 42، 51-74.
حاجی‌­لو مهدی‌­پور، نسرین (1393). فلسفۀ تربیت بدنی در اسناد تحول بنیادین نظام تربیت رسمی عمومی و رهگیری آن در برنامۀ درسی تربیت بدنی دورۀ ابتدایی. (پایان­‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
خطیبی، مهسا (1394). فلسفۀ تربیت فنی و حرفه‌­ای ازمنظر قرآن و روایات ائمۀ اطهار- علیهم السلام- و تحلیل محتوای سند تحول بنیادین و برنامۀ درسی ملی براساس آن. (پایان‌­نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
دهقانی، مرضیه؛ سلیمانی دره­باغی، فاطمه؛ و فرجی، محدثه (1396). مطالعۀ مؤلفه­‌های سرمایۀ اجتماعی اسلامی در سند تحول بنیادین آموزش­‌وپرورش. علوم تربیتی ازدیدگاه اسلام، 5(9)، 5-36.
دیزوی، صفا (1393). تحلیل مبانی فلسفی سند تحول بنیادین نظام آموزش‌­وپرورش ایران. (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه پیام نور، واحد تهران جنوب، تهران، ایران.
رجایی، ملیحه (1399). تبیین تربیت مبتنی‌بر گفت‌وگو با رویکرد اسلامی و نقد و بررسی ساحت تربیت اجتماعی و سیاسی در مبانی نظری سند تحول بنیادین برمبنای آن. (رسالۀ دکتری). دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
رحیمی، طاهره (1395). بررسی نگرش والدین دانشآموزان متوسطۀ اول نسبت‌به سند تحول بنیادین آموزش‌­وپرورش. (پایان‌­نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.
صفار حیدری، حجت؛ و حسین‌نژاد، رزا (1393). رویکردهای عدالت آموزشی: نگاهی به جایگاه عدالت آموزشی در سند تحول بنیادین نظام آموزش‌­وپرورش ایران. پژوهشنامۀ مبانی تعلیموتربیت، 4(1)، 49-72.
عباسی، منصوره؛ ماهروزاده، طیبه؛ سجادی، سید مهدی؛ و عدلی، فریبا (1398). تبیین فلسفی رویکرد سند تحول بنیادین آموزش­‌وپرورش به دانش و نقد دلالت‌­های آن در تعلیم‌­وتربیت. اندیشه­‌های نوین تربیتی، 15(4)، 7-34.
عظیمی، محمد (1399). بررسی و تدوین شاخص‌های ارزیابی عملکرد نظام آموزش‌­وپرورش در اجرای سند تحول بنیادین. پویش در آموزش علوم انسانی دانشگاه فرهنگیان، 5(19)، 83-100.
عقدایی، مرضیه (1394). تحلیل رویکرد اسناد رسمی نظام آموزش‌­وپرورش به جهانیشدن و واکاوی جایگاه آموزش برای شهروندی جهانی در این اسناد. (پایان­‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.
فرزی، شهناز (1397). بررسی جایگاه تربیت هنری در سند تحول بنیادین آموزش­‌وپرورش. (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.
فرمهینی، الهام (1397). شناسایی درک مدیران مدارس از مفهوم «حیات طیبه» در سند تحول بنیادین آموزش­‌وپرورش و سازوکار­های تحقق آن در مدارس ابتدایی شهر تهران. (پایان‌­نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.
فرمهینی فراهانی، محسن؛ حسینایی، فاطمه؛ و احمدآبادی آرانی، نجمه (1398). بررسی جایگاه حیات طیبه در سند تحول بنیادین و تبیین راهکارهای تحقق آن در آموزش‌وپرورش. پژوهش در مسائل تعلیم­‌وتربیت اسلامی، 42، 79-104.
قجری، ناصر؛ مزیدی، محمد؛ و شمشیری، بابک (1399). واکاوی و فهم اهمّ چالش­ها و موانع عملیِ پیشِ‌رو در تحقق سند تحول بنیادین با تمرکز بر زیرنظام­های اصلی آن. پژوهش­های برنامۀ درسی، 10(1)، ۱-۳۳.
قوی‌دست، اردشیر (1397). تحلیل مؤلفه‌­های تربیت شهروندی در اسناد تحولی آموزش­‌وپرورش و مقایسۀ آن با مؤلفه‌­های تربیت شهروندی دموکراتیک در دیدگاه پراگماتیسم. (پایان‌­نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
کریمی، محمدحسن؛ مرزوقی، رحمت‌­الله؛ محمدی، مهدی؛ مزیدی، محمد؛ و تقوی­‌نسب، سیده نجمه (1399). بررسی الزامات تعلیم‌­وتربیت ازمنظر رویکرد آینده­‌گرایی با توجه به اسناد توسعۀ جمهوری اسلامی ایران. تعلیم‌­وتربیت، 36(3)، 9-28.
محمدی، طالب؛ حسنی، رفیق؛ و محمدی، مجید (1398). مدل بومی ارتقای آگاهی و نگرش معلمان استان کردستان نسبت‌به سند تحول بنیادین آموزش‌­وپرورش. تدریس‌­پژوهی، 7(3)، 243-264.
محمودی، سیروس (1399). بررسی جایگاه هویت دینی و انقلابی در سند تحول بنیادین آموزشوپرورش. پژوهش در مسائل تعلیم­‌وتربیت اسلامی، 47، 159-182.
مرادی، مصطفی؛ و باقری نوع‌­پرست، خسرو (1399). تحلیل و نقد مفهوم «هویت» در اسناد تحول بنیادین آموزش­‌وپرورش جمهوری اسلامی ایران. پژوهشنامۀ مبانی تعلیم‌­وتربیت، 10(1)، ۱۳۶-۱۵۶.
مرزوقی، رحمت‌­الله؛ عقیلی، رضا؛ و مهروَرز، محبوبه (1395). تحلیل و نقد نظری و روش‌شناختی اسناد تحول بنیادین آموزش‌وپرورش جمهوری اسلامی ایران. پژوهشنامۀ مبانی تعلیم­‌وتربیت، 2، 21-40.
مظاهری، حسن؛ موسی­‌پور، نعمت‌­الله؛ و ناطقی، فائزه (1396). نقش خانواده در برنامۀ درسی شایستگی­‌محور دورۀ ابتدایی ازمنظر اسناد تحول بنیادین آموزش­‌وپرورش. خانواده و پژوهش، 34، 7-32.
نجفی، ابراهیم؛ و احمدی، حسین (1391). اهمیت، نقش و کارکرد خانواده ازدیدگاه اسلام و بررسی جایگاه آن در سند تحول بنیادین آموزش­وپرورش. خانواده و پژوهش، 14، 7-30.
نویداَدهم، مهدی (1391). الزامات مدیریتی تحول بنیادین در آموزش­‌وپرورش. راهبرد فرهنگ، 17 و 18، 295-324.
نویداَدهم، مهدی؛ و راغب، فاطمه (1399). طراحی مدل اجرای سند تحول بنیادین آموزشوپرورش. فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 10(1)، 67-84.
نویدپور، فاطمه (1396). شناسایی موانع اجرایی سند تحول بنیادین آموزش­‌وپرورش ایران برمبنای روش­‌شناسی کیو. (پایان­‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.
هدایتی، فرشته؛ و خوارزمی، رحمت­‌الله (1395). آسیب‌­شناسی اجرای برنامه‌­های سند تحول براساس مبانی مدیریت تحول سازمانی. راهبرد توسعه، 45، 240-259.
همتی­فر، مجتبی؛ و آهنچیان، محمدرضا (1392). ارائۀ الگوی ارزیابی سازواری نظریۀ ترکیبی در فلسفۀ تعلیم­‌وتربیت: بررسی موردی سازواری «فلسفۀ تربیت جمهوری اسلامی ایران» در سند ملی تحول بنیادین آموزش‌­وپرورش. پژوهشنامۀ مبانی تعلیم‌­وتربیت، 3(2)، 25-48.
یداللهی، انور؛ یاوری، اسدالله؛ و زارعی، محمدحسین (1398). بررسی تطبیقی رویکرد سند ۲۰۳۰ و سند تحول بنیادین در آموزش‌­وپرورش ایران به عدالت آموزشی جنسیتی. پژوهش حقوق عمومی، 65، 169-196.
Beck, C. T. (2002). Mothering Multiples: A Meta-Synthesis of Qualitative Research. MCN: The American Journal of Maternal/Child Nursing, 27(4), 214-221. DOI: 10.1097/00005721-200207000-00004.
Sandelowski, M.; and Barroso, J. (2007). Handbook for Synthesizing Qualitative Research. New York: Springer.
Zimmer, L. (2006). Qualitative Meta-Synthesis: A Question of Dialoguing with Texts. Journal of Advanced Nursing, 53(3), 311-318.