A Content Analysis of Elementary School Social Studies Textbooks in terms of Compliance with National and Religious Identity

Document Type : Promotional science

Authors

1 Department of Education,, Farhangian university, Hashemi nejad paradise

2 Department of Education, Farhanghian University, Hashminejad Paradise

Abstract

Abstract
The purpose of this study was to analyze the content of newly compiled social studies textbooks of elementary schools in Iran in terms of national and religious identities. For this purpose, two components of national identity and religious identity in all the social science textbooks of primary schools in the 20172018-2018 2019 school year were analyzed. A quantitative method based on the analysis of words and images was used. The components of national identity in this study were comprised of national symbols, national celebrities, myths and personalities, cultural heritage, national values and norms, Persian language and literature, national history and national events. Also, religious identity components in the present study included religious beliefs, praying and worships, familiarity with the Islamic lifestyle, myths and religious landmarks. The sample size was 198 paragraphs of textbooks and 436 pictures in elementary school social textbooks. The research tool was a content analysis checklist, and its validity was established using expert opinion while its reliability was established using the William-Scott method with a 90% coefficient of agreement. Descriptive statistics and Excel was used for data analysis. The findings indicated that 76% of all texts and 64% of all images were focused on identity components. The results of this study indicated that in the textbooks under study, the components associated with national identity were more frequent in comparison to those associated with religious identity.

Keywords

Main Subjects

References

  آشنا، ح.؛ و روحانی، م .(1389). هویت فرهنگی ایرانیان از رویکردهای نظری تا مؤلفه­های بنیادی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی. 3 (4)، 185ـ157.
   ازغندی، ع.؛ و محمدی مهر، غ. (1395). بازنمایی هویت ملی در کتاب‌های فارسی مقطع دبستان. فصلنامه مطالعات ملی. 17 (1)، 52-39.
   ایشانی، ط.؛ و حاجی‌حسین، م. (1396). نقش کتاب فارسی بخوانیم دوره ابتدایی در هویت ملی (با تأکید بر فرهنگ و میراث فرهنگی). فصلنامه مطالعات ملی. 18 (2)، 131ـ115.
   پرنوره، ع.؛ و هوشنگی، ح. (1398). بررسی مؤلفه‌های بعد دینی هویت ملی، راهبردها و راهکارها. فصلنامه مطالعات ملی. 20 (3)، 32ـ17.
جدیدی محمدآبادی، ا. (1394). تحلیل محتوای کتاب‌های درسی فارسی و علوم اجتماعی پایه ششم ابتدایی از حیث توجه به هویت ملی بر محور استاندارهای مصوب. فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی. 3 (11)، 48ـ41.
  جعفرزاده‌پور، ف. (1389). کتاب­های درسی و هویت ملی. فصلنامه مطالعات ملی. 11 (2)، 54ـ31.
  حاجیانی، ا. (1388). جامعه‌شناسی هویت ایرانی. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
حسینی انجدانی، م.؛ و درویزه، ز. (1391). بررسی و مقایسه ابعاد عاطفی، شناختی و رفتاری هویت ملی؛ مطالعه موردی دانش­آموزان راهنمایی و متوسطه و دانشجویان شهر تهران. فصلنامه مطالعات ملی. 13 (2)، 26ـ3.
خدایار، ا.؛ و فتحی ا. (1387). هویت ملی در کتاب‌های درسی آموزش و پرورش، مورد مطالعه: دوره متوسطه. فصلنامه مطالعات ملی. 35 (3)، 52-27.
  خزایی، ح. (1387). هویت و فرهنگ در عرصه فرهنگی ایران. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ش 70.
   دهقانی،  م.؛ حسینی‌نسب، س.؛ و حسین‌پور، ع. (1390). بررسی سیره پیامبر اعظم (ص) در برنامه درسی تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی و راهنمایی براساس مهارت‌های زندگی از منظر دبیران و تحلیل محتوای کتب فوق‌الذکر. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی. 10 (40)، 32ـ7.
  رئوفی، م. (1389). مؤلفه­های هویت دینی. مجله دین و ارتباطات. 17 (1 و 2)، 112ـ91.
  رهبر قاضی، م.؛ حاتمی، ع.؛ و عباسی، ا. (1397). رابطه شبکه‌های اجتماعی مجازی و دگرگونی هویت‌های جمعی (با تأکید بر هویت دینی، ملی و مدرن). مجلس و راهبرد. 25 (95)، 58ـ33.
 زاویه، س.؛ و عزیزی، س. (1392). تصاویر کتاب‌های درسی و رابطه آن با هویت ملی و دینی مطالعه کتاب‌های اول و دوم دبستان. فصلنامه مطالعات ملی . 14(4)، 171ـ140.
  صالحی، ع.؛ و شکیباییان، ط. (1386). بررسی میزان توجه به مؤلفه­های هویت ملی در کتاب­های درسی دوره آموزش ابتدایی. فصلنامه مطالعات ملی. 8 (1)، 84ـ63.
  عبدی، ع.؛ و لطفی، م. (1387). جایگاه هویت ملی در کتب درسی آموزش و پرورش؛ مطالعه موردی کتب تاریخ مقطع دبیرستان. فصلنامه مطالعات ملی. 9 (3)، 72ـ53.
 علیزاده، م.؛ و علوی، س. (1399). تحلیل محتوای کتاب‌های بخوانیم، بنویسیم و هدیه‌های آسمان ابتدایی (تألیف جدید) براساس مؤلفه‌های شادی از منظر اسلام. دو فصلنامه علوم تربیتی از دیدگاه اسلام. 8 (14)، 230ـ207.
  فقیه‌آرام، ب.؛ مرادی، س.؛ و کاظمی، م (1397). ارتباط هوش فرهنگی و هوش معنوی با هویت اجتماعی دانشجویان. دو فصلنامه علوم تربیتی از دیدگاه اسلام. 6 (11)، 150ـ129.
  فیاض، ا.؛ و ایمان قوشچی، ف. (1389). بررسی نمادهای هویت ملی در کتاب‌های درسی تاریخ و علوم اجتماعی دوره متوسطه رشته‌های علوم انسانی، تجربی و ریاضی فیزیک در سال تحصیلی 89ـ1388. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی. 6 (17)، 63ـ29.
   لقمان‌نیا، م.، و خامسان، ا. (1389). جایگاه هویت ملی در نظام آموزش و پرورش ایران. تحقیقات فرهنگی.  3 (2)، 171ـ147.
   لقمان‌نیا، م.؛ خامسان، ا.؛ آیتی، م.؛ و خلیفه، م. (1390). شناسایی مؤلفه‌های هویت ملی در برنامه‌های درسی براساس روش داده‌بنیاد. نوآوری‌های آموزشی. 10 (40)، 56ـ33.
   متقی، ز.؛ نصرتی‌هشی، ک.؛ و نجفی، م. (1394). تحلیل محتوای کتب درسی دینی دوره متوسطه با تأکید بر رویکرد تربیتی محبت اهل بیت. فصلنامه علمی ـ پژوهشی مشرق موعود. 9 (36)، 123ـ103.
   مطالعات اجتماعی سوم تا ششم دبستان (1397). تهران: اداره کل نظارت بر نشر و توزیع مواد آموزشی.
   معروفی، ی.؛ و پناهی‌توانا، ص. (1393). جایگاه مؤلفه‌های هویت ملی ـ مذهبی در محتوای کتاب‌های ادبیات فارسی دوره متوسطه. فصلنامه تعلیم و تربیت. 120، 104ـ83.
   منصوری، ع.؛ و فریدونی، آ. (1388). تبلور هویت ملی در کتب درسی؛ بررسی محتوایی کتاب‌های دوره ابتدایی. فصلنامه مطالعات ملی. 10 (3)، 47ـ26.
نجار نهاوندی، م.؛ و قربانعلی‌زاده، م. (1393) تحلیلی بر هویت ملی در کتب درسی (مطالعه موردی مطالعات اجتماعی). فصلنامه پژوهش‌های تربیتی. 29، 101ـ79.
   نوشادی، م.؛ شمشیری، ب.؛ و احمدی، ح. (1390). نقش و کارکرد کتاب‌های تعلیمات اجتماعی پنجم دبستان و سوم راهنمایی در شکل‌گیری هویت ملی. پژوهش‌های برنامه درسی. 1 (1)، 78ـ51.
  هاشمی، س.؛ و قربانعلی‌زاده، م. (1393). هویت ملی در کتب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی. فصلنامه مطالعات ملی. 15 (4)، 71ـ49.
Abela, M.A (2005) Shaping a national identity: Malta in European Union. International Journal of Sociology. 4, 10-27.
  Alsoudi, K. A (2017) Features of the Jordanian Cultural Identity in the Islamic Education Books for the Two Phases of Primary and Secondary Education in Jordan, World Journal of Education. 7 (2), 50-64.
Durrani, N, Dunne, M (2010) Curriculum and national identity: exploring the links between religion and nation in Pakistan. Curriculum Studies. 42, (2), 215-240.
Katsarska, M (2007) National Identity in Textbooks and Marginalizing Practices: A Case Study from Bulgaria, Europa- PeripheriaOst/Sudost. Europe- The Eastern/ South Eastern Periphery. 29 (3), 301-322.
Habib Q. M; Saeeda, S (2019) Discursive Construction of Pakistan's National Identity through Curriculum Textbook Discourses in a Pakistani School in Dubai, the United Arab Emirates. British Educational Research Journal. 45 (2), 275-297.
Islamic Perspective on Educational Science
Volume 8, Issue 15 - Serial Number 15
January 2020
Pages 241-256

Files

Share

How to cite

Statistics