Exploring the components of social Responsibility in Primary School Social Science Textbooks Based on the Teachings of Nahj al-Balagha1.

Document Type : Scholarly Article

Authors

1 PhD in Philosophy of Education , Lobachevsky University, Russia.

2 Assisstant Professor of the Department of Islamic Sciences, Refah University, Tehran, Iran.

3 Am in Educational Science, Refah University, Tehran, Iran.

Abstract

The purpose of present research was to investigate the components of social responsibility in Nahj al-Balagha and its conformation with the content of social studies textbook in second grade school. The research method in this study was quantitative and qualitative content analysis. In the first part the categories were extracted from Nahjul-Balagha. Then, based on the calculated components, the content analysis of the social studies book was done with a quantitative approach in a deductive way. The samples were selected in a purposeful way until they reached a category saturation.The components derived from Nahj al-Balaghah (including 13 components and 25 sub-components) are: kindness to animals, protection of natural and human environment, kindness and kindness to people, altruism, submission, fairness, central task, support, preaching , Social adjustment, cooperation and cooperation, social order and social participation. The statistical population was the social studies textbooks of the second elementary (fourth, fifth and sixth-grade schools).In the second step, these components were introduced to the second grade elementary social studies textbook. As a result of quantitative analysis of the content of this book. In the meantime, the fifth grade has more components. The findings show that the amount of attention to different components in the book is different, all the components extracted from Nahj al-Balaghah are reflected in the textbook of social studies.Based on the research results,

Keywords

Main Subjects


قرآن مجید. ترجمه مهدی الهی قمشه­ای.
نهج­البلاغه. (1383). ترجمه دشتی.قم: طلوع مهر.
آب‌نیکی، ز.؛ و سبحانی‌نژاد، م. (1391). مقاله بررسی میزان توجه به مؤلفه­های مسئولیت­پذیری اجتماعی در محتوای برنامه درسی دوره متوسطه نظری ایران. فصلنامه اندیشه­های نوین تربیتی. 8 (1).
ایمانی، م. (1390). ضرورت و اهمیت تربیت و مسئولیت اجتماعی. فصلنامه اصلاح و تربیت. 10 (108).
ابوالمعالی الحسینی، خ. (1392). تحلیل کیفی متن: استقرا / قیاس. فصلنامه پژوهشی مطالعات اسلامی و علوم تربیتی. 1 (1).
احمدی زمانی، ز. (۱۳۹۸). تببین عوامل مؤثر بر مسئولیت­پذیری دانش‌آموزان براساس رساله حقوق امام سجاد (ع) با تأکید بر نقش مدرسه. فصلنامه مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی. 4 (11).
انق، م. (1397). شناسایی مؤلفه­های مسئولیت­های اجتماعی مطلوب شناختی، عاطفی و عملکردی جهت برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی ایران. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی. داشگاه آزاد واحد گرمسار. 12 (4).
بیرهوف، ه. (1387). رفتارهای اجتماعی مطلوب (تحلیل انواع رفتارهای اجتماعی از دیدگاه روان‌شناسی اجتماعی). مترجم رضوان صدقی‌نژاد. تهران: نشر گل آذین.
حسینی، ز.؛ ایزدی، م.؛ وکیلی، ن.؛ و انصاریان، ف. (1397). بررسی بعد اجتماعی مسئولیت­پذیری از منظر قرآن و اسلام. فصلنامه مطالعات قرآنی. 9 (34)، 304-279.
خوشبین، ی. (1391). بررسی مسئولیت­پذیری اجتماعی جوانان و عوامل مؤثر فرهنگی ـ اجتماعی بر آن. فصلنامه علوم اجتماعی. (۵۹).
دهقانی، م. (1388). تحلیل محتوای کتاب­های تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی براساس مهارت­های اجتماعی باتوجه به دیدگاه آموزگاران. دانشگاه فردوسی مشهد. فصلنامه نوآوری­های آموزشی. 8 (31).
داداشی کلایی، ف. (1395). اصول و روش­های تربیتی مسئولیت­پذیری در آموزه­های اسلامی. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی. 26 (41).
رستمیان، م. (1393). مسئولیت­پذیری و وظیفه­شناسی از دیدگاه قرآن و روایات اهل بیت (ع). پژوهش‌نامه حکمت اهل بیت (ع). دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان. 1 (2)، 50-31.
صانعی دره‌بیدی، م. (1393). فلسفه اخلاق و مبانی رفتار. ]منوچهر صانعی­دره‌بیدی[. تهران: نشر سروش.
فلاحیان، ن.؛ آرام، م.؛ نادری، م.؛ و احمدی، آ. (1391). روش آموزش مطالعات اجتماعی. تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب­های درسی ایران، دفتر برنامه­ریزی و تألیف کتاب­های درسی.
قنبری چشمه کمره، ف. (1395). ارزیابی محتوایی کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی براساس انواع مسئولیت اجتماعی از دیدگاه معلمان شهرستان هرسین. پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه الزهرا (س) کرمانشاه.
مجلسی، م. (۱۳۶۳ ش). بحار الانوار. بیروت، لبنان: مؤسسة الوفاء. ۱۴۰۴ ه ق. ج ۷۲، ص ۳۸.
محمدی‌پویا، ف.؛ صالحی، ا. و مومیوند، ف. (1394). تحلیل محتوای نهج­البلاغه براساس ساحت­های شش­گانه تربیتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش. فصلنامه پژوهش‌نامه نهج­البلاغه. 3 (1).
ناصری، ز. (1396). ارزیابی و تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی برمبنای مؤلفه­های مسئولیت­پذیری اجتماعی. پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم انسانی رشته علوم تربیتی دانشگاه آزاد واحد قم.
نجفی، ح.؛ و سبحانی‌نژاد، م. (1393). تحلیل ابعاد شناسه مسئولیت­پذیری در سبک زندگی اسلامی. فصلنامه سراج منیر. دانشگاه شاهد، تهران. 5 (16).
یعقوبی، ل. (1390). بررسی مسئولیت­های اجتماعی در آموزه­های اسلام و دلالت­های تربیتی آن برای معلمان. پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی تهران.