پیشایندهای بسترآفرین رفتار فرانقشی در سازمان های آموزشی از منظر قرآن کریم

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی و معارف اسلامی دانشگاه امام صادق ع

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه امام صادق ع پردیس خواهران

چکیده

 رفتار فرانقشی رفتاری است داوطلبانه و فراتر از شرح وظایف رسمی که به‌طور مستقیم به وسیلة نظام پاداش رسمی سازمان شناسایی نمی ‏شود. این پژوهش در پی شناسایی پیشایندهای بسترآفرین رفتار فرا نقشی در سازمان‏ های آموزشی از منظر قرآن کریم است. روش پژوهش بررسی اسناد و مدارک، و تحلیل محتوای کیفیبه شیوة استقرایی ـ قیاسی است. بدین منظور داده ‏های لازم از قرآن کریم جمع‌آوری و مقولات (پیشایندها) معین شده است. بر اساس یافته ‏های پژوهش پیشایندهای شخصیتی در سه سطح شناختی، عاطفی و رفتاری هستند، از جمله: درک حضور خدا و سیطرة علم و قدرت او بر عالم، معاد باوری و اعتقاد به ثبت اعمال و نظام پاداش، باور محدود بودن فرصت‏ها، داشتن اهداف متعالی، آزادگی و وابسته‌‌ نبودن به دنیا، احساس مسئولیت در قبال دیگران، قدرت تحمل و شرح صدر، و اعراض از امور بی‏‏فایده. پیشایندهای سازمان ینیز (در دو سطح ارتباط با مدیر/ اعضای سازمان) شامل حاکمیت روابط عاطفی عمیق بر سازمان، الگوسازی مدیران، قدرشناسی از عمل‏ کنندگان و تبدیل رفتار فرانقشی به رفتاری ارزشمند است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [العربیة]

الظروف التمهیدیة لسلوک الوظائف الإضافیة فی المؤسسات التعلیمیة من رؤى القرآن الکریم

چکیده [العربیة]

إن السلوک والعمل بالوظائف الإضافیة یفوق الوظائف الرسمیة مما لایتم تعریفها مباشرة ًمن قبل نظام المکافأة الرسمی للمنظمة. فتهدف هذه المقالة إلى تعریف الظروف التمهیدیة لبروز سلوک الوظائف الإضافیة فی المؤسسات التعلیمیة من رؤى القرآن الکریم. ومنهج البحث هو معالجة المستندات والوثائق وتحلیل المضمون الکیفی بالأسلوب الإستقرائی-القیاسی. فلهذا جُمعت المعلومات الضروریة من القرآن الکریم و تم تحدید الظروف. و النتائج المستخلصة تشیر إلى أن الظروف الشخصیة تقع فی ثلاث مستویات: الظروف المعرفیة، والعاطفیة، والسلوکیة. و على سبیل المثال: إدراک حضور الاله وسیطرة علمه وقدرته على العالم والاعتقاد بالمعاد، وضبط الأعمال ونظام المکافأة، ومحدودیة الفرص وامتلاک الأهداف الراقیة، والحریة وعدم التعلق بالدنیا والشعور بالمسؤولیة أمام الآخرین وقوة الاحتمال وشرح الصدر والإعراض عما هو غیر مفید. و أما الظروف المتعلقة بالمنظمة تقع على مستویین وهما: مستوی العلاقة بالمدیر و مستوى العلاقة بأعضاء المؤسسة، وتشتمل على سیادة العلاقات العاطفیة العمیقة على المؤسسة و نمذجة المدراء و التقدیر والإطراء من العملاء وتحویل سلوک الوظائف الاضافیة إلى سلوک قیّم.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • سلوک الوظائف الاضافیة
  • السلوک المدنی المؤسسی
  • الظروف
  • المؤسسات التعلیمیة
  • القرآن الکریم