مبانی انسان‌شناختی در اندیشه‌های علی صفایی حائری و اصول تربیتی ناظر بر آن

نوع مقاله : علمی ـ ترویجی (روانشناسی و روانشناسی تربیتی)

نویسندگان

1 دانشیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تربیت مدرس

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تهران

چکیده

پژوهش حاضر درپی استخراج مبانی انسان‌شناختی و اصول تربیتی حاصل از آن براساس اندیشه‌های یکی از متفکران اسلامی معاصر، علی صفایی حائری، است. روش‌های به‌کاررفته در این تحقیق شامل «توصیف»، «تحلیل زبان فنی و رسمی» و «استنتاج» است. در این پژوهش، ابتدا به بررسی برخی اصطلاحات و مفاهیم به‌کاررفته در آثار صفایی ازجمله «انسان در دو فصل»، «ساختار جامعه»، جریان «تدبر، تفکر، تعقل» در انسان، «درک وضعیت، درک تقدیر و درک ترکیب» (کلیدها) و «آزادی» پرداخته شده و سپس با درنظر گرفتن «عبودیت» به‌عنوان هدف کلی نظام تربیتی صفایی، سه مبنای انسان‌شناسی نوع اول اول برگرفته از اختیار، گرایش‌های صحیح و آزادی انسان، سه هدف واسطی، هشت مبنای انسان‌شناسی نوع دوم و هشت اصل تربیتی، از آثار وی استخراج و در قالب قیاس عملی صورت‌بندی شده است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Anthropological Foundations of Ali Safai Haeri and the Related Educational Principles

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Sharafi 1
  • Saed Mahdi Sajadi 2
  • Mohammad Ghorbanali 3
1 Associate Professor, Department of Training and Educational Philosiphy, Tehran University
2 Associate Professor, Department of Training and Educational Philosiphy, Tarbiat Modarres University
3 MA in Training and Educational Philosiphy, Tehran University(Corresponding Author)
چکیده [English]

Explanation of the Islam’s educational system is among the issues considered by the anthropologists. Their opinions make the problem clearer. Ali Safai Haeri is among the contemporary Islamic thinkers with high scientific rank who has concentrated on education and educational system theory. Based on the religions sources. His works led to a research on extraction of anthropology principles as the most crucial principles of this course the research was conducted using descriptive, formal and technical language analysis and deduction methods. In this study, we have explained some terms and concepts used in Safai’s works including those applied in a “Human in two chapters” , ”Structure of society” , “minding, thinking and supervising”, “key” and “freedom”. Then, concerning the “worship” as the general goal of Safai’s educational system, we have explained three anthropological foundations. According to his works, he has configured three anthropological foundations of type  I, three intermediate goals, eight anthropological foundations of  type II and eight educational principles, in a practical scale. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ali Safai Haeri
  • Anthropology
  • educational principles
  • Deduction

عنوان مقاله [العربیة]

مبادئ علم الانسان فی آراء علی صفائی حائری و الأصول التربویة القائمة علیها

چکیده [العربیة]

ترمی هذه الدراسة إلی استخراج مبادئ علم الانسان (الانثربولوجیا) والأصول التربویة الناجمة عنها حسب آراء علی صفائی حائری وهو من المفکرین الاسلامیین المعاصرین. تمت فی هذه الدراسة الإعتماد علی ثلاثة مناهج و هی: «الوصفی» و«تحلیل اللغة الفنیة والرسمیة» و«الاستنتاج». ففی البدایة قام الباحث بدراسة بعض المصطلحات والمفاهیم المستخدمة فی آثار صفائی بما فیها: «الانسان فی الفصلین» و«هیکل المجتمع» و تیار «التدبر والتفکیر والتعقل» فی الانسان، و«استیعاب الوضعیة واستیعاب التقدیر واستیعاب الترکیب» (المفاتیح) و«الحریة»؛ ثم نظر إلی «العبودیة» کهدف عام فی نظام صفائی التربوی، و قد قام بإستخراج ثلاثة مبادئ للنوع الأول من علم الانسان المقتبس من الاختیار، والاتجاهات الصائبة وحریة الانسان، وثلاثة أهداف وسطی، وثمانیة مبادئ للنوع الثانی من علم الانسان، وثمانیة أصول تربویة من آثاره حیث تم تشکیلها علی أساس القیاس العملی.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • علی صفائی حائری
  • علم الانسان(الانثربولوجیا)
  • الأصول التربویة
  • الاستنتاج
دوره 3، شماره 5
بهمن 1394
صفحه 77-101
  • تاریخ دریافت: 05 خرداد 1394
  • تاریخ بازنگری: 13 آبان 1394
  • تاریخ پذیرش: 19 آذر 1394
  • تاریخ اولین انتشار: 01 بهمن 1394
  • تاریخ انتشار: 01 بهمن 1394