رابطه رهبری معنوی و هوش معنوی با توانمندسازی معلمان

نویسندگان

1 استادیار مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی بروجرد، لرستان، ایران

2 دانش‏ آموخته کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی بروجرد، لرستان، ایران

3 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی دانشگاه شیراز / مدرس دانشگاه آزاد اسلامی بروجرد، لرستان، ایران

چکیده

تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین «رهبری معنوی» و «هوش معنوی» با توانمندسازی معلمان زن متوسطه دوره اول ناحیه دو شهر اهواز صورت گرفته است. روش تحقیق، توصیفی ـ همبستگی است و جامعه آماری پژوهش را تمامی معلمان زن متوسطه دوره اول ناحیه دو اهواز (442 نفر) تشکیل می‌دهند که با روش نمونه ‏گیری تصادفی ـ طبقه‌ای، 206نفر از آن‌ها به عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. برای گردآوری داده‏ ها از سه پرسشنامه «رهبری معنوی فرای»، «هوش معنوی گینگ» و «توانمندسازی اسپریتزر» و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از «آزمون همبستگی پیرسون» و «تحلیل واریانس»استفاده شده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که هم رهبری معنوی با توانمندسازی (05/0>r) و هم هوش معنوی با توانمندسازی (05/0>r) رابطه دارد.همچنین ابعاد هوش معنوی و رهبری معنوی نیز با توانمندسازی ارتباط دارند. از میان مؤلفه‌های هوش معنوی، تفکر انتقادی، آگاهی متعالی و توسعه حالت و تمامی مؤلفه‌های رهبری معنوی (چشم‌انداز، نوع‌دوستی، ایمان، معناداری، عضویت، تعهد و بازخورد) با سطح معناداری کمتر از 05/0، توانمندسازی معلمان زن را تبیین می ‏کنند. ارزیابی معلمان زن از رهبری معنوی، هوش معنوی و توانمندسازی با توجه به سابقه خدمت متفاوت‏، اما ارزیابی آن‌ها از متغیرهای تحقیق با توجه به مقطع تحصیلی یکسان است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [العربیة]

علاقة «القیادة الروحیة» و«الذکاء الروحی» مع تأهیل المعلمات

چکیده [العربیة]

یهدف هذا البحث الی دراسة علاقة‌ «القیادة الروحیة» و«الذکاء الروحی» مع تأهیل المعلمات فی ‌المرحلة ‌المتوسطة الأولی فی المنطقة ۲ بأهواز. یتّبع البحث المنهج الوصفی ـ الإرتباطی ویتمثّل المجتمع الإحصائی فی جمیع معلمات ‌المرحلة‌ المتوسطة الاولی فی المنطقة ۲ بأهواز (۴۴۲ معلمة) وقد تم اختیار العینة العشوائیة الطبقیة ۲۰۶ معلمة.

تم جمع البیانات عن طریق «استبانة القیادة الروحیة لفرای» و«استبیان الذکاء الروحی لکینغ» و«قائمة اسبرتزر للتأهیل». وتم تحلیل البیانات عن طریق «معامل الارتباط لبیرسون» و«تحلیل التباین». وتظهر النتائج أن هناک علاقة بین القیادة الروحیة و التأهیل (05/0>p) وعلاقة بین الذکاء الروحی و التأهیل (05/0>p).

تبیّن لنا أن عناصر الذکاء الروحی و التفکیر الناقد والوعی الرفیع وتوسیع حالة الوعی وجمیع عناصر القیادة الروحیة (من رؤیة ایثار الغیر، والایمان، و کون ذا دلالة، والعضویة و الالتزام و ردة الفعل) مع تأهیل المعلمات کان عند مستوی دلالة أقل من 05/0 . ویختلف تقییم المعلمین للقیادة الروحیة والذکاء الروحی والتأهیل حسب سنوات الخدمة ولکن تقییمهن لمتغیرات البحث فی مستوی واحد حسب المرحلة التعلیمیة.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • القیادة الروحیة
  • الذکاء الروحی
  • التأهیل
  • معلمات المدارس المتوسطة
امینی، ع.؛ کرمی، ح.؛ دیندارلو، س. و منفردی، ل. (1394). بررسی رابطه هوش معنوی با توانمندسازی اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت. فصلنامه تحقیقات مدیریت آموزشی، 6 (4)،  68ـ53.
ارشادی سیس، م. و وردینی، ن. (1392). بررسی تأثیر هوش معنوی بر توانمندسازی کارکنان نیروی انتظامی استان آذربایجان غربی. فصلنامه دانش انتظامی آذربایجان غربی، 6 (20)، 14ـ1.
پرنده، ا.؛ ایزدی، ا.؛ عبادی، ع. و قنبری، م. (1390). رابطه هوش معنوی و تعهد سازمانی در مدیران پرستاری بیمارستان‌‌های نظامی. فصلنامه روانشناسی نظامی، 2(6)، 78ـ69.
دهقانی، م. و فضل‌الهی قمی، س. (1394). بررسی رابطه بین هوش معنوی و تعهد سازمانی دبیران. فصلنامه مطالعات اسلام و روانشناسی، 9(17)، 132ـ105.
رحیمی، ع.؛ یزدانی، د.؛ کهنه‌پوشی، ع. و هنرجو، ب. (1394). نقش رهبری معنوی مدیران بر توانمندسازی معلمان مدارس. سومین همایش علمی - پژوهشی علوم تربیتی و روانشناسی آسیبهای اجتماعی و فرهنگی ایران.
رستگار، ع.؛ جانقلی حیدری، ف. و حیدرینیا، ح. (1391). بررسی نقش رهبری معنوی در هویتیابی سازمانی. فصلنامه پژوهشهای مدیریت عمومی، 5 (16)، 63ـ39.
زارعی متین، ح.؛ خیراندیش، م. و جهانی، ح. (1390). شناسایی و سنجش مؤلفه‌های هوش معنوی در محیط کار، مطالعه موردی در بیمارستان لبافی‌نژاد. فصلنامه پژوهشهای مدیریت عمومی، 4 (12)، 94ـ71.
زفرقندی سمیعی، م. (1395). ارتباط وضعیت رهبری معنوی در سازمان‌ها با توانمندسازی کارکنان. دوفصلنامه مدیریت بر آموزش سازمانها، 5 (1)، 110ـ93.

سهرابی، ف. (1387). مبانى هوش معنوی. فصلنامه سلامت روان، 1(1)، 18ـ14.

شعبانی بهار، غ.؛ علی‌بخشی، م. و صمدی، ع. (1392). نقش رهبری معنوی در توانمندسازی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان همدان. فصلنامه مدیریت ورزشی، 5 (3)، 52ـ37.
صریحی، ر. و تیمورنژاد، ک. (1390). تأثیر هوش معنوی بر اثربخشی اقدامات مدیریت دانش. فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، 21 (65)، 25ـ1.
صادقی‌فر، ج.؛ فاضلی، م.؛ کرامت‌منش، ف.؛ تولیده، ز. و موسوی، س. (1393). رابطه رهبری معنوی و انگیزش شغلی در بین مدرسین دانشگاه پیام‌نور ایلام. فصلنامه اخلاق زیستی، 4 (12)، 47ـ31.
ضیایی، م.؛ نرگسیان، ع. و آیباغی اصفهانی، س. (1387). نقش رهبری معنوی در توانمندسازی کارکنان دانشگاه تهران. فصلنامه مدیریت دولتی، 1 (1)، 86ـ67.
عابدی، ا.؛ رضوی، س. و فرزان، ف. (1394). بررسی ارتباط بین توانمندسازی و تعهد سازمانی معلمان تربیت‌بدنی استان خراسان شمالی. فصلنامه مطالعات ورزشی، 7 (28)، 218ـ197.
فتاحی، م. (1386). اثراتمعنویتدرمحیطکاربررفتارشهروندسازمانیوارتباطآنباکیفیتخدماتووفاداریمشتری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
کدخدا، م. و جهان، ح. (1389). منطق­پذیری هوش معنوی در فرایند تصمیم­گیری. سومین کنفرانس ملی خلاقیتشناسی، تریز ( TRIZ ) و مهندسی و مدیریت نوآوری ایران.
کریمی گیگلو، ا.؛ فروزش، ع.؛ رحیمی؛ ق.؛ ممی‌زاده، ی. و کریمی گیگلو، ر. (1394). بررسی رابطه بین مدیریت معنوی و ابعاد توانمندسازی مربیان سازمان فنی و حرفه‌ای. پنجمینهمایشملیوچهارمینهمایشبینالمللیمهارتآموزیواشتغال.
کریمی مونقی، ح.؛ اکبری لاکه، م.؛ مکارم، ع.؛ اسماعیلی، حبیب.؛ ابراهیمی، م. و عاشوری، احمد. (1391). ارتباط هوش معنوی با توانمندی تدریس در اعضای هیئت علمی دانشکده پزشکی. مجله آموزش در علوم پزشکی، 12 (8)، 563ـ554.
گشتاسبی، م.؛ احمدی، ع.؛ نگین تاجی، ف. و نگین تاجی، ک. (1392). مطالعه رابطه هوش معنوی و توانمندسازی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان تهران. فصلنامه پژوهشدرمدیریتورزشی، 2 (6)، 76ـ65.

مقیمی، س.؛ رهبر، ا. و اسلامی. ح. (1390)، معنویت سازمانی و تأثیر آن در خلاقیت کارکنان (رویکردی تطبیقی). فصلنامه اخلاقدرعلوموفنّاوری، 2 (3)، 98ـ89.

 
Aidoo, m. (2016). Empowering Followers in the Politics of Spiritual Leadership: A Narrative Critical Study of 1 Samuel. The Expository Times, 1(1), 1-11.
Abdul Rani A, Abidin I, Hamid M. (2013). The impact of spiritual intelligence on work performance: case studies in government hospitals of east coast of Mala The Macro theme Review A multidisciplinary. Journal of Global Macro Trends, 2(3), 46-59. http://macrotheme.com/yahoo_site_admin/assets/docs.
Amram, j. (2005). Intelligence beyond IQ: The contribution of emotional and spiritual intelligences to effective business leadership. Ma Doctor, Institute of Transpersonal Psychology.

Cowan, David. A.( 2010).Translating Spiritual Intelligence into Leadership Competencies. Journal of Management, Spirituality & Religion, 2(1), 3-38.

Contreras, F. (2016). Servant and Spiritual Leadership Theories: Are They Two Different Notions?. Journal of Human Values, 22(3), 202–208
Dee Jay, R., Alan, B. Henkin. & Lee, D. (2003). Structural antecedents and psychological correlates of teacher empowerment. Journal of Educational Administration, 41(3), 257-277.
Emmons, R. A. (2000). Is spirituality intelligence? Motivation, cognition, and the psychology of ultimate concern. The International Journalfor the Psychology of Religion, 10(1), 3-26.
Ellerani, P. & Gentile, M. (2013). The role of teachers as facilitators to develop empowering leadership and school communities supported by the method of cooperative learning, Procedia. Social and Behavioral Sciences, 93(213),12 – 17.
Fry, L.W.(2003).Toward a theory of spiritual leadership.The Leadership Quarterly,14(6),693-727.
Fry, L. W; S. Vitucci & Cedillo. M. (2005). Spiritual leadership and army transformation: Theory, measurement, and establishing a baseline. The Leadership Quarterly, 16(5), 835-862.
Fry, L.W. & Slocum. J. W.(2008). Maximizing the triple bottom line through spiritual leadership. Organizational Dynamics, 37(1), 86–96.
Fry, L. & Nisiewicz, M. (2013). Maximizing the triple bottomline through spiritual leadership. Stanford CA: Stanford University Press.
Gardner, Howard (2006). Changing Minds. The art and science of changing our own and other people's minds, Boston MA:Harvard Business School Press.
King david B. & Teresa L. DeCicco (2009) .A Viable Model and Self-Report Measure of Spiritual Intelligence. The International Journal of Transpersonal, 28(1),68-85.
King, D.B. (2008). Rethinking claims of spiritual intelligence: A definition, model, & measure. Unpublished master’s thesis. Trent University. Peterborough, Ontario, Canada.
Suan Chin, S. C; Seyal. A H; Yeown, J. A. & Sin Tan, K. (2013). The Relationship between Spiritual Intelligence and TransformationalLeadership Style among Student Leaders. Journal of Southeast Asian Research, 29th IBIMA Conference, 2013 (2013), 1-17.
Modaff, D. P; Butler, J. A. & DeWine, S. (2008). Organizational Communication: Foundations, Challenges, and Misunderstandings (2nd ed.). Boston: Pearson Education.       
Mosaybian, N. & Araghizade, A. (2014).  Surveying The Effect Of Spiritual Intelligence On Employee Empowerment. Kuwait Chapter Of Arabian,  Journal Of Business And Management Review,3(6),95-105.
Mansor, N; Ismail, A. H; Mohd, M.A. & Anwar, N. (2013). Relationship between Spiritual Leadership and Organizational Commitment in Malaysians’ Oil and Gas Industry. Asian Social Science, 9( 7), 179-191.
Noi Lee, A. & Nie, Y. (2017). Teachers’ perceptions of school leaders’ empowering behaviours and psychological empowerment: Evidence from a Singapore sample. Educational Management Administration & Leadership, 45(2), 260–283.
Spreitzer, G. M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: dimensions, Measurement, and Validation. Academy of Management Journal, 38 (5), 1442-1465
Rasouli, N;   Montazeri, M;   Nekouei, M. H. &  Zahedi, H. (2013). Investigating the Relationship Between SpiritualLeadership and Employees Psychological Empowerment in Khozestan Utility. International Business Management,7(2),55-64.
Somech, A. (2005). Teachers’ Personal and Team Empowerment and Their Relations to Organizational Outcomes:Contradictory or Compatible Constructs?.Educational Administration Quarterly, 41(2), 237-266.
Sendjaya,S. & Pekerti, A.G.(2010). Servant Leadership as antecedentof trust in organizations. Leadership and organization developmentjournal. 31(7),643-663. -Saad, M; See, T.P; Mohamed Adilc, M. A. & Kassim, K. (2015). Spiritual Intelligence on Leadership Effectiveness and Food- Hygiene Practices in Public Institutions. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 201(2) 146 – 155.
Strack, G. & Fottler, MD. (2002). Spirituality & effective leadership in healthcare: Is there a connection? Frontiers of Health Services Management, 18(4), 3-18.
Thomas, S. h. (2017). Teacher Empowerment: A Focused Ethnographic Study in Brunei Darussalam. The Qualitative Report, 22(1),47-72. Available at:http://nsuworks.nova.edu/tqr
Wulantika, L. &  Mayasari Buhari, R. (2015). The Effect of Spiritual Intelligence on Employees’ Empowerment at Pt.Centra Multi Karya.  Mediterranean Journal of Social Sciences Publishing, Rome-Italy, 6 ( 5), 151-156.
Zohar, D. & Marshall, I. (2000). SQ: Spiritual intelligence, the ultimate intelligence. London: Bloomsbury.