چیستی و مؤلفه ‏های «تحول در انسان» در سازمان های آموزشی براساس آموزه ‏های اسلامی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی و معارف اسلامی دانشگاه امام صادق (ع)

2 دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق (ع)

3 دانش‏ آموخته کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه امام صادق (ع)

چکیده

هدف پژوهش حاضر، شناسایی چیستی و مؤلفه‌های مفهوم «تحول در انسان» در سازمان‏ های آموزشی براساس دیدگاه اسلام است و روش پژوهش، کیفی با رویکرد تحلیل متن قیاسی - استقرایی است. جامعه پژوهش، آیات قرآن و نمونه مورد نظر آیات مربوط به موضوع تحول است که با روش نمونه ‏گیری هدفمند مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که برای تحول در سازمان‏ های آموزشی، باید این مفهوم را در کارگزار تحول انسان بررسی کرد. براین‌اساس از نگاه اسلام، تحول همان تغییرات همه‌جانبه، مطلوب و مثبتی است که انسان را به کمال و قرب الهی می ‏رساند. بنابراین مفهوم تحول براساس مؤلفه‏ های فرایندی بودن، تکاملی، درونی، فطری، انتخابی، آگاهانه، هدفمندی و بروز و ظهور عینی در چارچوب حاکمیت اراده الهی تعریف شده است و با توجه به ماهیت مشترک مؤلفه‌ها، آن‌ها به دو بعد عوامل ذاتی (اراده انسان، درونی بودن، فطری بودن، آگاهانه و مبتنی بر شناخت موقعیت و تکاملی بودن) و عوامل ساختاری (هدفمند بودن، فرایندی بودن و بروز و ظهور عینی) طبقه‌بندی شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


قرآن کریم.
ایمانی حسنلوئی، م. و پاشایی، م. (1386). مدیریت تحول در سازمان‏های هزاره سوم با تمرکز بر کارآفرینی. مجله کار و جامعه، 4 (90 و 89): 11ـ4.
بک‏هارد، ر. و پریتچارد، و. (1382). مدیریت تحول و نوآوری.ترجمه ایران‌نژاد پاریزی. تهران: نشر مدیران.
پرداختچی، ح. (1380). بهسازی و بالندگی سازمانی. تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.
تسلیمی، م. (1381). مدیریت تحول سازمانی. تهران: سمت.
کامینز، ت.، و وارلی ک. (1375). توسعه سازمان و تحول. ترجمه عباس محمدزاده. ج 1 و 2. تهران: مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی.
خنیفر، ح. (1389). مبانی تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش. دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش.
دعائی، ح .، امین فر، ط. و کاردانی، م. (1384). مدیریت تحول. مشهد: بیان هدایت نور.
شاه احمدقاسمی، ز. (1396). فرآیند مدیریت تحوّل در سازمان‏های آموزشی بر اساس دیدگاه اسلام.  پایان‌نامه کارشناسی ارشد. رشته مدیریت آموزشی. دانشگاه امام صادق پردیس خواهران. تهران.
شورای عالی انقلاب فرهنگی. (1386). سند تحول بنیادین آموزش و پرورش. تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی.
صدرالدین، م. (معروف به ملاصدرا). (1387). رسائل فلسفی. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
طباطبایی، م ح. (1374). المیزان. ترجمهمحمد باقر موسوی. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.  دفتر انتشارات فرهنگی.
عمید، ح. (1364). فرهنگ  فارسی عمید. جلد1.تهران : انتشارات امیر کبیر.
فرنچ، و. و سیسیل، اچ. (1379). مدیریت تحول در سازمان. ترجمه سید مهدی الوانی و حسن دانایی‌فرد. تهران: صفار ـ اشراقی.
فرنچ، و. و سیسیل، اچ. (1385). مدیریت تحول در‌ سازمان. ترجمه‌ سید مهدی الوانی و حسن دانایی‌فرد. تهران: صفار ـ اشراقی.
کاویان پور، ا. (1372). ترجمه قرآن. تهران: انتشارات اقبال.
محمدزاده، ع. (1392). مدیریت توسعه (تحول سازمان به‌مثابه استراتژی توسعه). تهران: سمت.
مشبکی، ا. و تیمورنژاد‌، ک‌. (1378). رویکرد راهبردی و عملیاتی به مدیریت تحول‌ سـازمانی‌(مدیریتنوآوری‌ و طراحی‌). تهران‌: هیأت.
مکارم شیرازی، ن. (1371). برگزیده تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
نوروزی، م. (1391). مدیریت تحول در قرآن. مجله اسلام و پژوهش‏های مدیریتی. 1(4): 60 ـ35.