ارتباط رهبری فضیلت گرا با یادگیری سازمانی: تبیین نقش واسطه ای استقلال شغلی معلمان

نویسندگان

1 دانشیار مدیریت آموزشی گروه علوم تربیتی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش شناسایی تأثیر رهبری فضیلت­گرا بر یادگیری سازمانی معلمان با میانجیگری استقلال شغلی در سال تحصیلی 96ـ1395 بود. روش تحقیق توصیفی ـ همبستگی و از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمام معلمان مدارس ابتدایی استان همدان به تعداد 8567 نفر بود و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 368 آزمودنی انتخاب شد. برای گردآوری داده ­ها از سه پرسش­نامه رهبری فضیلت­گرا وانگ و هکت (2015)، استقلال شغلی ادوارد (2005) و یادگیری سازمانی گارسیامورالس و دیگران (2006) استفاده شد. برای تعیین روایی پرسش­نامه­ ها از تحلیل عاملی تأییدی و برای سنجش میزان پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که به ­ترتیب 93/0، 84/0 و 85/0 برآورد گردید. داده­ های تحقیق پس از جمع­ آوری با استفاده از نرم­ افزارهای آماری اس پی اس اس و لیزرل تحلیل شد. یافته­ ها نشان داد اثر مستقیم رهبری فضیلت­گرا بر استقلال شغلی و یادگیری سازمانی، مثبت و معنادار است. به علاوه، اثر غیرمستقیم رهبری فضیلت­گرا بر یادگیری سازمانی معلمان با میانجیگری استقلال شغلی، مثبت و معنادار است. از این نتایج چنین استنباط شد که مدیران مدارس می­ توانند با به­ کارگیری سبک رهبری فضیلت­گرا و دادن استقلال شغلی، سبب ارتقای یادگیری سازمانی معلمان شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


اسماعیلی، م.، و یزدانی، م. (1396). مطالعه تطبیقی فضائل اخلاقی شش­گانه در روان­شناسی مثبت و نهج­البلاغه. مطالعات اسلام و روان­شناسی، 11 (20)، 175ـ149.
اعرابی، م.، و مقدم، ع. (1386). هماهنگ کردن استراتژی منابع انسانی با استراتژی تجاری و فرهنگ سازمانی. علوم مدیریت ایران، 2 (8)، 135ـ103.
دهخدا، ع. (1376). لغت­نامه. تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
رابینز، ا. پ.، و جاج، ت. (2009). رفتار سازمانی. ترجمه مهدی زارع. ج 2. تهران: انتشارات نص.
رابینز، ا. پ. (1390). تئوری سازمان، ساختار و طرح سازمانی. ترجمه سید مهدی الوانی و حسن دانایی­فرد. تهران: نشر صفار.
شریف رضی، م. (1392). نهج­البلاغه حضرت امیرالمومنین7. ترجمه محمد دشتی. قم: انتشارات نشتا.
صیادی، س.؛ احمدزاده، س.؛ باباشاهی، ج.؛ و صادق وزیری، ف. (1393). بررسی نقش رهبری معنوی در توسعه سازمانی: تبیین نقش میانجی یادگیری سازمانی. توسعه سازمانی پلیس، 49، 108ـ79.
قاسمی، ح. ر.، و سریرپناه، ح. (1395). الگویی برای شناسایی مؤلفه­های تقوای سازمانی از دیدگاه اسلام. اسلام و مدیریت، 5 (10)، 69ـ53.
میرکمالی، س. م.؛ دماوندی، م.؛ و الزامی، ع. (1394). بررسی رابطه سبک­های رهبری مدیران با یادگیری سازمانی در مدارس. اندیشه­های نوین تربیتی، 11 (3)، 68ـ47.
نصر اصفهانی، ع.؛ غضنفری، ا.؛ و عامری­نسب، س. (1392). رابطه بین رهبری اخلاقی با توانمندسازی کارکنان. مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین 7، 5 (1)، 128ـ107.
هچ، م. ج. (1391). تئوری سازمان، مدرن، نمادین، تفسیری و پست­مدرن. ترجمه حسن دانایی­فرد. تهران: مهربان نشر.
                                               
Abbasi, E., & Zamani-Miandashti, N. (2013). The role of transformational leadership, organizational culture and organizational learning in improving the performance of Iranian agricultural faculties. Higher Education, February,15- 1.
Alanoğlu, M., & Demirtaş, Z. (2016). The Relationships between Organizational Learning Level, School Effectiveness and Organizational Citizenship Behavior. Education and Training Studies, 4 (4), 44- 35.
Amitay, M.; Popper, M.; & Lipshitz, R. (2005). Leadership styles and organizational learning in community clinics. The Learning Organization, 12 (1), 70-57.
Atwood, M. A.; Mora, J. W.; & Kaplan, A. W. (2010). Learning to lead: evaluating leadership and organizational learning. Leadership & Organization Development Journal, 31 (7), 595- 576.
Boyd, W. L. (Ed.). (2008). The dedicated to organizational learning in American. Journal of Education, 114 (4), 12-1.
Braun, F. C.; Avital, M.; & Martz, B. (2012). Action-centered team leadership influences more than performance. Team Performance Management: An International Journal, 18 (3/4), 195-176.
Cameron, K. (2008). The Virtuous Organization and crises. In C. C. Manz, K. S. Cameron, K. P. Manz, & R. D. Marx (Eds.). The Virtuous Organization – Insights from Some of the World’s Leading Management Thinkers (pp. 19-17). Singapore: World Scientific Publishing Co.
Cameron, K.; Bright, D.; & Caza, A. (2004). Exploring the relationships between organizational virtuousness and performance. American Behavioral Scientist, 47(6), 24- 1.
Cameron, K., & Caza, A. (2002). Organizational and leadership virtues and the role of forgiveness. Journal of Leader-ship and Organizational Studies, 9(1), 49-33.
Cheng, E. C. K., & Ko, P. Y. (2012). Leadership strategies for creating a learning study community. KEDI Journal of Educational Policy, 9(1), 182-163.
Cheng, Y. C.; Ko, J.; & Lee, T. T. H. (2016). School autonomy, leadership and learning: A  reconceptualization. International Journal of Educational Management, 30 (2), 196- 177.
Cho, H-J.; Wehmeyer, M.; & Kingston, N. (2013). Factors That Predict Elementary Educators’ Practice and Practice in teaching self-determination. Psychology in the Schools, 50 (8), 780-770.
Cockrell, R. C., & Stone, D. N. (2010). Industry culture influences pseudo-knowledge sharing: a multiple mediation analysis. Journal of Knowledge Management, 14, 857-841.
De Araújo, M. S. G., & Lopes, P. M. P. R. (2014). Virtuous leadership, organizational commitment and individual performance. TÉKHNE - Review of Applied Management Studies, 12, 10- 3.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55(1), 78-68.
Fock, H.; Chiang, F.; Au, Y. K.; & Hui, K. M. (2011). The Moderating Effect of Collectivistic Orientation in Psychological Empowerment and Job Satisfaction Relationship. International Journal of Hospitality Management, 30 (2), 3280-319.
Friedman, T.L. (2009). Hot, Flat, and Crowded: Why We Need a Green Revolution – and How it Can Renew America. Picador, New York, NY.
Gallucci, C. (2008). District wide instructional reform: Using socio cultural theory to link professional learning to organizational support. American Journal of Education, 114(4), 581-541.
Gotsis, G., & Grimani, K. (2015). Virtue theory and organizational behavior: an integrative framework. Journal of Management Development, 34 (10), 1309-1288.
Grattan Institute (2013). Themyth ofmarkets in school education. report, Grattan Institute, Victoria.
Hessel, I-L. T. D. (2013). Developing a Virtuous Aspect of Leadership, A Case Study of The Virtues Project’s Approach to Leadership Development. Master Thesis in Education, Department of Educational Research, Faculty of Educational Sciences, University of Oslo.
Higgins, M.; Ishimaru, A.; Holcombe, R.; & Fowler, A. (2012). Examining organizational learning in schools: The role of psychological safety, experimentation, and leadership that reinforces learning. Journal of Educational Change, 13(1), 67-94.
Jerez-Gomez, P.; Cespedes-Lorente, J.; & Valle-Cabrera, R. (2005). Organizational learning capability: a proposal of measurement. Journal of Business Research, 58 (6), 725-715.
Kilburg, R. R. (2012). Virtuous Leaders: Strategy, Character and Influence in the 21st Century. International Journal of Sports Science & Coaching, 7 (1), 186-181.
Kline, R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling (2nd Edition ed.) New York: The Guliford Press.
Kline, R. B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling (3nd Edition ed.) New York: The Guliford Press.
Kurland, H., & Hertz-Lazarowitz, R. (2006). Organizational learning as a lever for realizing an educational vision. Dapim, 41, 237-230.
Kurland, H.; Peretz, H.; & Hertz, L. R. (2010). Leadership style and organizational learning: the mediate effect of school vision. Journal of Educational Administration, 48 (1), 30-7.
Lin, H. F. (2008). Empirically testing innovation characteristics and organizational learning capabilities in e-business implementation success. Internet Research, 18 (1), 78-60.
Mulford, B. (2003). School leaders: Changing roles and impact on teachers and school effectiveness, A paper commissioned by the Education and Training Policy Division, OECD, for the Activity Attracting. Developing and Retaining Effective Teachers, 59-1.
Noruzy, A.; Majazi, D. V.; Azhdari, B.; Nazari-Shirkouhi,  S.; & Rezazadeh, A. (2013).  Relations between transformational leadership, organizational learning, knowledge management, organizational innovation, and organizational performance. International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 64, 5-8, 1085- 1073.
Nukta, A.; Haueis, M.; Spitzer, M.; & Hille, K. (2011). Designing Learning Environments in Assembly Lines Through Self-Determination. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 29, 757-752.
Pearce, C. L., & Csikszentmihalyi, M. (2014). Virtuous leadership revisited: the case of Hüsnü Özyeğin of FIBA Holding, Journal of Management. Spirituality & Religion, 11(3), 207-196.
Pearce, C. L.; Waldman, D. A.; & Csikszentmihalyi, M. (2006). Virtuous Performance: A Theoretical Model and Research Agenda. Management Department Faculty Publications, 3 (1-2), 77-60.
Pearson, L. C., & Moomaw, W. (2006). The relationship between teacher autonomy and stress, work satisfaction, empowerment, and professionalism. Educational Research Quarterly, 29(1), 54-38.
Reeve, J., & Jang, H. (2006). What teachers say and do to support students’ autonomy during a learning activity. Journal of Educational Psychology, 98, 218-209.
Rego, A., & Cunha, M. P. (2011). Leadership. Virtue is in the middle. Lisbon, Portugal: Current Publishing House.
Rodd, J. (2013). The Relationship between Self-Determination, Achievement Goal Orientation, and Satisfaction with the Learning Experience: Working with adult lifelong learners. Unpublished doctoral dissertation, the University of New York.
Song, J. H.; Uhm, D.; & Kim, J. (2012). Creativity and knowledge creation practices in the school context: The moderating role of task-related job autonomy. Performance Improvement Quarterly, 24(4), 79-61.
Stone, D.; Deci, E. L.; & Ryan, R. M. (2009). Beyond talk: Creating autonomous motivation through self determination theory. Journal of General Management, 34, 91-75.
Varatharaj, R.; Abdullah, A. G. K.; & Ismail, A. (2015). The effect of teacher autonomy on assessment practices among Malaysian cluster school teacher. International Journal of Asian Social Science, 5(1), 36-31.
Volmer, J., Spurk, D., & Niessen, C. (2012). Leader–member exchange (LMX), job autonomy, and creative work involvement.The Leadership Quarterly, 23, 465-456.
Waaland, T. (2016). Educational leadership, autonomy and mentoring provided: investigating the moderating influence of educational leadership. International Journal of Leadership in Education, 19 (4), 481-464.
Wang, Wei-Tsong., & Hou, Ya-Pei. (2015). Motivations of employees’ knowledge sharing behaviors: A self-determination perspective. Information and Organization, 25, 26-1.
Wang, G., & Hackett, R. D. (2015). Conceptualization and Measurement of Virtuous Leadership: Doing Well by Doing Good. Journal of Business Ethics, pp. 25-1.
Wang, Q. I. (2011). A conceptual and empirical investigation of leader virtues and virtuous leadership. Unpublished doctoral dissertation, McMaster University.