اثربخشی آموزش تلفیقی صلح و حسن‌گزینی بر جهت‌گیری مثبت نسبت به مدرسه در دانش‌آموزان دختر دوره اول متوسطه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته مقطع دکتری، گروه روانشناسی تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استاد گروه روانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 استاد گروه روان‏شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش تلفیقی صلح و حسن­ گزینی بر جهت‌گیری مثبت درخصوص مدرسه در دانش ­آموزان دختر دورۀ اول متوسطه در شهر تهران صورت گرفته و ­روش پژوهش ازنوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش­ آزمون- پس­ آزمون با گروه آزمایش و گواه، و پیگیری یک­ ماهه بوده است. جامعۀ آماری تحقیق، دانش­ آموزان دختر دورۀ اول متوسطۀ منطقۀ نوزده از شهر تهران در سال تحصیلی 1398-1399 را شامل می‌شود و برای تعیین نمونه، چهل دانش­ آموز به‌صورت تصادفی ساده در دو گروه بیست‌نفره قرار گرفته ­اند. ابزار پژوهش، «مقیاس ارزیابی جهت‌گیری مثبت درخصوص مدرسه» در تحقیق احمدی و ابوالمعالی الحسینی (1396) بوده و برای گروه­ آزمایش، برنامۀ مداخلۀ آموزش تلفیقی صلح و حسن­ گزینی، شامل هشت جلسۀ نَوددقیقه ­ای طی هشت هفتۀ مداوم اجرا شده است. در پایان از هردو گروه، پس ­آزمون و یک ماه بعد، آزمون مرحلۀ پیگیری گرفته شد. داده­ های گردآوری‌شده به‌روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری­ های مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل شده‌اند و یافته ­ها نشان می‌دهند آموزش تلفیقیِ صلح و حسن­ گزینی بر جهت‌گیری مثبت درخصوص مدرسه در‏‏ دانش­ آموزان دختر دورۀ اول متوسطه اثر مثبت داشته است (01/0>P). از آموزش تلفیقی صلح و حسن­ گزینی می­ توان به‌عنوان روشی کارآمد برای افزایش‌دادن جهت‌گیری مثبت دانش­ آموزان درخصوص مدرسه استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


احمدی، ملیحه؛ و ابوالمعالی الحسینی، خدیجه (1396). مقایسۀ اثربخشی آموزش اجتماعی- عاطفی همکارانه و آموزش ذهن­آگاهی در افزایش جهت­گیری مثبت نسبت‌به مدرسه و مهارت حل مسئلۀ اجتماعی دانش­آموزان دختر پایۀ اول دورۀ اول متوسطۀ شهر زنجان. (رسالۀ دکتری). دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران، ایران.
احمدی جان‌گل، مهدی (1398). نقش مدیریت جهادی در اقتصاد مقاومتی. همایش ملی اقتصاد، مدیریت توسعه و کارآفرینی، زاهدان، سازمان مدیریت صنعتی سیستان و بلوچستان.
اخوت، احمدرضا (1395). اصول و مهارت­های حسنگزینی. تهران: قرآن و اهل‌بیت نبوت (ع).
بهادری خسروشاهی، جعفر؛ و حبیبی کلیبر، رامین (1396). تأثیر آموزش مهارت­های ارتباطی بر انگیزش تحصیلی و سازگاری تحصیلی دانش­آموزان دورۀ متوسطه. آموزش و ارزشیابی، 10(39)، 151-173.
حاجی­زاده، ابراهیم؛ و اصغری، محمد (1390). روش­ها و تحلیل­های آماری با نگاه به روش تحقیق در علوم زیستی و بهداشتی. تهران: جهاد دانشگاهی.
حسینی، فریبا؛ بهشتی، سعید؛ و احقر، قدسی (1397). بررسی مفهوم صلح و راهکارهای تحقق آن برمبنای آموزه‌های تربیتی قرآن کریم. فصلنامۀ مطالعات قرآنی، 9(35)، 277-306.
دیالمه، نیکو؛ و نورانی، زهرا (1397). مفهوم‌شناسی صلح جهانی ازمنظر قرآن کریم با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی. اولین کنفرانس بین‌المللی صلح ‌پژوهی، جزیرۀ کیش.
روحی‌مهره، رضا (1399). بررسی جایگاه صلح در اسلام ازدیدگاه قرآن و احادیث. سومین همایش ملی پژوهش‌های قرآنی، تهران.
رهبر، امیر (1389). بررسی تأثیر برنامۀ درسی تلفیقی و غیرتلفیقی بر یادگیری دانش­آموزان پایۀ سوم ابتدایی در درس علوم تجربی با روش قصه­گویی تلفنی. (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
سپاه­منصور، مژگان؛ براتی، زهرا؛ و بهزادی، ساره (1395). مدل تاب­آوری تحصیلی براساس شایستگی تحصیلی و رابطۀ معلم- شاگرد. روش­ها و مدل­های روان‏شناختی، 7(25)، 25-44.
سیف، علی­­اکبر (1399). روان‏شناسی پرورشیِ نوین: روان‏شناسی یادگیری و آموزش. تهران: نشر دوران.
کارگروه تخصصی شبکۀ جهانی مذاهب برای کودکان (1396). یادگیری زندگی با هم (خدیجه ابوالمعالی و امیر مسعود رستمی و افسانه بوستان، مترجمان). تهران: نشر علم.
مرزوقی، رحمت‌الله؛ ناصری جهرمی، رضا؛ کرباسیان، مهدی؛ ترک­زاده، جعفر؛ و محمدی، مهدی (1396). طراحی و اعتباریابی چارچوب برنامۀ درسی آموزش پدافند غیرعامل دورۀ متوسطۀ آموزش‌وپرورش جمهوری اسلامی ایران. مجلۀ پژوهش­های برنا­مۀ درسی، 7، 15-42.
نورانی، زهرا (1392). تبیین جایگاه آموزش صلح با تأکید بر سیرۀ حضرت رسول- صلی الله علیه و آله و سلّم. (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه امام صادق (ع)، پردیس خواهران، تهران، ایران.
Anderson, D. (2000). Character Education: Who Is Responsible?. Journal of Instructional Psychology, 27(3), 139-159.
Anthony, C. J.; and DiPerna, J. C. (2018). Piloting a Short Form of the Academic Competence Evaluation Scales. School Mental Health, 1-8.
Arthur, J.; Kristjánsson, K.; Harrison, T.; Sanderse, W.; and Wright, D. (2016). Teaching Character and Virtue in Schools. London and New York. Routledge.
Battistich, V.; Solomon, D.; Kim, D.; Watson, M.; and Schnaps, E. (1995). Schools as Communities, Poverty Levels of Student Populations, and Students’ Attitudes, Motive and Performance: A Multilevel Analysis. American Educational Research Journal, 32, 627-658.
Bischoff, K. (2016). The Civic Effects of Schools: Theory and Empirics. Theory and Research in Education, 14(1), 91-106.
De Bruin, A.; and Van Merrienboer, J. J. (2017). Bridging Cognitive Load and Self-Regulated Learning Research. A Complementary Approach to Contemporary Issues in Educational Research. Learning and Instruction, 51, 1-9.
Deci, E. L.; and Ryan, R. M. (2002). The Paradox of Achievement: The Harder You Poush, The Worse It Gets. In: J. Aronson (Ed). Improving Academic Achievement: Impact of Psychological Factors on Education, 61-87, SanDiego: Academic Press.
Fredricks, J. A.; Blumenfeld, P.; and Paris, A. (2004). School Engagement: Potential Ofthe Concept, State Ofthe Evidence. Review of Educational Research, 74(1), 59-109.
Goodenow, C. (1993). Classroom Belonging among Early Adolescent Students: Relationships to Motivation and Achievement. Journal of Early Adolescence, 13(1), 21-43.
Habibi Kalibar, R.; Farid, A.; Misrabadi, J.; and Bahadori Khosroshahi, J. (2020). The Effectiveness of Social and Emotional Skills Training on Improving Students' Interpersonal Relationships. Teaching Strategies in Medical Sciences, 1(15), 8-12.

Holder, M. D.; and Klassen, A. (2010). Temperament and Happiness in Children. Journal of Happiness, 11, 419-439.

Hosseinmardi, A. A.; and Hosseinmardi, Z. (2015). Prediction of Academic Achievement based on Emotional Intelligence and Achievement Motivation among Students of Islamic Azad University of Roudehen Branch in 2013. Pajouhan Scientific Journal, 13(3), 15-22.

Karimzadeh, M. (2014). [The Effect of Social-Emotional Skills Training to Enhance General Health in the Teachers in Primary Schools (Persian)]. Social Welfare, 14(53), 131-149.
Koufaki, I.; and Andreou, E. (2021). Bullying/Victimization, School Bonding and Addictive Substances Try during Adolescence. Journal of the Hellenic Psychological Society. 26(1), 211-223.
Kristjánsson, K. (2016). Aristotelian Character Education. London: Routledge.
Lauritzen, S. M. (2016). Building Peace through Education in a Post-Conflict Environment: A Case Study Exploring Perceptions of Best Practices International. Journal of Educational Development, 51, 77–83.
Mah, D. K.; and Ifenthaler, D. (2018). Students’ Perceptions Toward Academic Competencies: The Case of German First-Year Students. Issues in Educational Research, 28(1), 120-137.
Mishra, L. (2015). Implementing Peace Education in Secondary Schools of Odisha: Perception of Stake Holders. Sakarya University Journal of Education, 47-54.
Quiroga, C. V.; Janosz, M.; Bisset, S.; and Morin, A. J. S. (2018). Early Adolescent Depression Symptoms and School Dropout: Mediating Processes Involving Selfreported Academic Competence and Achievement. Journal of Educational Psychology, 105(2), 552-560.
Raby, K. L.; Roisman, G. I.; Labella, M. H.; Martin, J.; Fraley, R. C.; and Simpson, J. A. (2019). The Legacy of Early Abuse and Neglect for Social and Academic Competence from Childhood to Adulthood. Child Development, 90(5), 1684-1701.
Sağkala, A .S.; Turnuklu, A.; and Totan, T. (2012). Empathy for Interpersonal Peace: Effects of Peace Education on Empathy Skills. Educational Sciences, 12(2), 1454-1460.
Sandeep, K. (2015). Moral Values Education. Journal of Humanities and Social Science, 20(3), 18-36.
Seufert, T. (2018). The Interplay between Self-Regulation in Learning and Cognitive Load. Educational Research Review, 24, 116–129.
Sweller, J.; and Paas, F. (2017). Should Self-Regulated Learning Be Integrated with Cognitive Loud Theory? A Commentary. Learning and Instruction, 51, 85-89.
Uko, E. S.; Igbineweka, P. O.; and Odigwe, F. N. (2015). Promoting Peace Education for Behavioral Changes in Public Secondary Schools in Calabar Municipality Council Area, Cross River State, Nigeria. Journal of Education and Practice, 6(23), 144-149.