مطلوبیت‌های نظام راهنمایی و مشاورۀ نهاد آموزش و پرورش در افق تمدنی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مشاوره و بهداشت روان، دانشگاه جامع امام حسین(علیه‌السلام) ، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی، دانشگاه علامه طباطبائی(ره)، تهران، ایران.

چکیده

بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی از مهم‌ترین سیاست‌ها و تدابیر مقام معظم رهبری(مدظله‌ العالی) در حرکت پیش روی انقلاب اسلامی است که نظام تعلیم­‌و­تربیت در تحقق افق ترسیم­‌شده آن، نقش مهم و اساسی دارد؛ از­این­‌رو، هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخص‌های مطلوب نظام راهنمایی و مشاورۀ آموزش­‌و­پرورش در افق تمدنی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی بود. پژوهش حاضر با هدف توسعه‌ای، پژوهشی کیفی و توصیفی از نوع تحلیلی­‌ـ­ استنباطی است. روش گردآوری داده­‌ها، مطالعات اسنادی و ابزار پژوهش، فیش‌برداری بود. نمونۀ مورد­ مطالعه برای احصاء شاخص‌ها، تمام­‌خوانی متن سند بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی بود. برای احصاء شاخص‌های توصیفی­‌ـ‌ تفسیری از دیدگاه 4 متخصص راهنمایی و مشاورۀ تحصیلی که سابقۀ فعالیت در آموزش­‌و­پرورش داشتند، استفاده شد و در حوزۀ سیاست‌های جهت‌دهنده از بیانات امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) مصداق‌یابی‌گردید. محققان برای تحلیل داده‌ها، از روش تحلیل محتوا استفاده کردند. در این پژوهش، بر­اساس خوانش دقیق و کامل متن بیانیه گام دوم، احصاء و کدگذاری داده‌ها انجام شد. در مرحلۀ اول، مؤلفه‌ها، احصاء و در مرحلۀ دوم، طبقه‌بندی مؤلفه‌ها و دستیابی به مقوله‌های اصلی صورت گرفت. در مرحلۀ اول 33 مؤلفه شناسایی شد که در دو طبقۀ شاخص‌های مرتبط با نظام راهنمایی و مشاوره و بایسته‌ها و سیاست‌های جهت‌دهندۀ نظام راهنمایی و مشاوره قرار گرفتند. در مرحلۀ دوم ، نظام راهنمایی و مشاوره حائز شش مقولۀ اصلی پرورش‌دهنده، کمک‌کننده، شناساگر (آینده‌سازی)، معنویت‌محور، تمهیدگر و ارائه‌­دهندۀ خدمات تخصصی شد و بایسته‌ها و سیاست‌های کلان و جهت‌دهنده به نظام راهنمایی و مشاوره در قالب پنج مقولۀ اصلی تأمین‌کننده و تضمین‌کننده، تعمیق‌بخش و نهادینه‌ساز، جامعه‌پرداز، مروج و گفتمان‌ساز و تبدیل‌کننده طبقه‌بندی شدند. نتایج پژوهش حاضر در حوزۀ تدوین الگوهای مورد نیاز آموزش­‌و­پرورش در جهت پاسخگویی به نیازهای روز کشور و حرکت تمدنی انقلاب اسلامی در حوزۀ راهنمایی و مشاوره، می‌تواند مورد­ استفادۀ متخصصان و متولیان این بخش از خدمات باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Benefits of the Guidance and Counseling Systems of the Education System based On the Civilization Horizon of the Statement of the Second step of the Islamic Revolution

نویسندگان [English]

  • Morteza Karami 1
  • Saeed Akbari 2
1 Assistant Professor of the Department of Counselling and Mental Health, University of Imam Hossein, Tehran, Iran.
2 PhD student in Higher Educational Management, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The statement of the second step of the Islamic Revolution is one of the most important policies and measures of Ayatollah Khamenei in moving forward with the Islamic Revolution, and the education system plays an important and essential role in realizing its horizon. Therefore, the aim of the current research was to identify the desirable indicators of the educational guidance and counseling system in the civilizational horizon of the declaration of the second step of the Islamic Revolution. The current research is a qualitative and descriptive research of an analytical and inferential type with the purpose of development. The method of data collection was documentary studies and the research tool was surveying. The studied example for calculating the indicators was reading the entire text of the second step statement document of the Islamic Revolution. For the calculation of descriptive-interpretive indicators, the point of view of 4 educational guidance and counseling specialists who had a history of working in education was used, and in the field of directional policies, Ayatollah Khamenei's statements were exemplified. The researchers used the content analysis method to analyze the data. In this research, based on the accurate and complete reading of the text of the statement of the second step, the data were counted and coded. In the first stage, the components were counted and in the second stage, the components were classified and the main categories were obtained. In the first stage, 33 components were identified, which were placed in two categories of indicators related to the guidance and counseling system and the requirements and guiding policies of the guidance and counseling system. In the second stage, the guidance and counseling system has six main categories of nurturer, helper, identifier (future-making), spirituality-oriented, preparer and provider of specialized services, and the requirements and policies of the guidance and counseling system in the form of five main categories of provider and They were classified as guaranteeing, deepening and institutionalizing, socializing, promoting and transforming discourse. The results of the present research in the field of developing the required models of education in order to respond to the needs of the country and the civilizational movement of the Islamic Revolution in the field of guidance and counseling, can be used by specialists and trustees of this sector of services.

کلیدواژه‌ها [English]

  • statement of the second step of the Islamic revolution
  • guidance and counseling system
  • educational policy
  • education and training system
تمسکی، محمدرضا (1399). "مدل‌های نظام راهنمایی مورد نیاز تحول بنیادین آموزش و پرورش". نشریۀ علمی فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 11(42)،  143-172.
سمسار، حامد و محمدصادق سمسار و صدیقه کریمی (1394). "مدل‌سازی تحقق تمدن نوین اسلامی به کمک شبکه‌سازی اجتماعی. نشریۀ علمی جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، 3(2)، 19-62.
شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ شورای عالی آموزش‌­و­پرورش؛ وزارت آموزش­‌و­پرورش جمهوری اسلامی ایران (1390). «مبانی نظری تحول در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران». تهران: دبیرخانۀ شورای عالی انقلاب فرهنگی.
شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ شورای عالی آموزش‌­و­پرورش؛ وزارت آموزش­‌و­پرورش جمهوری اسلامی ایران (1390). «سند تحول آموزش­‌و­پرورش جمهوری اسلامی ایران». تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی.
شورای عالی آموزش­‌و­پرورش (1400). «نظام جامع راهنمایی و مشاوره در آموزش و پرورش». 
شفیع‌آبادی، عبدالله (1399). «مقدمات راهنمایی و مشاوره». تهران: رشد.
خامنه‌ای، سیدعلی (1397). «بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی». تهران: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌­الله خامنه‌­ای.
دلاور، علی (1388). «مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی». تهران: رشد.
عرسان کیلانی، ماجد (1389). «فلسفه تربیت اسلامی». ترجمه، نقد و اضافات بهروز رفیعی. تهران: سمت.
عصاره‌نژاد دزفولی، سینا و میثم فرخی (1399). "دلالت‌های بنیادین سیاست‌گذاری تربیتی اسلامی، برگرفته از قول و سیره رضوی"، 8(29)، 193-216.
مدور، معصومه؛ محسن فرمهینی فراهانی و سعید بهشتی (1399). "بانی تربیت اخلاقی در نظریه انسان‌شناسی شهید مطهری(ره)". نشریۀ علمی پژوهش در مسائل تعلیم­‌و­تربیت اسلامی، 28(48)، 5-30.
 مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) (1389). «صحیفۀ امام: مجموعه آثار امام خمینی(ره) جلد 15 و 17». تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
محمدی پویا، فرامرز و سینا ترکاشوند (1399). "تربیت زمینه‌ساز تمدن نوین اسلامی با تأکید بر اندیشۀ مقام معظم رهبری". نشریۀ علمی پژوهش در مسائل تعلیم‌­و­تربیت اسلامی، 28(46)، 103-124.
نبی‌زاده، محمد (1396). «تربیت تمدن‌ساز». تهران: نهضت پویا.
دوره 11، شماره 22
مهر 1402
صفحه 141-167
  • تاریخ دریافت: 29 آبان 1402
  • تاریخ بازنگری: 21 بهمن 1402
  • تاریخ پذیرش: 08 بهمن 1402
  • تاریخ اولین انتشار: 08 بهمن 1402
  • تاریخ انتشار: 01 مهر 1402