تحلیل محتوای کتاب‌های مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی از منظر فضایل سه‌گانه اخلاق اسلامی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، اراک، ایران

10.30497/esi.2024.246459.1790

چکیده

چکیده

این پژوهش به تحلیل محتوای کتاب‌های مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی از منظر فضایل سه‌گانه اخلاق اسلامی پرداخته است. به همین منظور از روش تحلیل محتوای کمی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل محتوای تمامی کتاب‌های درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی در سال تحصیلی 03-1402 شامل پایه‌های سوم تا ششم بوده که از نمونه گیری صرف نظر شده و تمامی جامعه مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار پژوهش شامل سیاهه تحلیل محتوای فضایل سه‌گانه اخلاق اسلامی شامل شجاعت، صداقت و خیرخواهی است که بر اساس آموزه های اسلامی و تعریف ها و نظرات اندیشمندان مسلمان درباره فضایل اخلاقی تنظیم شده است و روایی آن از طریق روایی محتوایی و پایایی آن از طریق روش اسکات با 42/91 درصد محاسبه شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده از آمار توصیفی و روش آنتروپی شانون استفاده شد. در این پژوهش مؤلفه‌ی شجاعت اخلاقی از زیر مؤلفه‌های شجاعت با بار اطلاعاتی 99/0 و ضریب اهمیت 46/0 بیشترین میزان توجه و مؤلفه‌ی صداقت گفتاری از زیر مؤلفه‌های صداقت با بار اطلاعاتی 03/0 و ضریب اهیمت 2/0 کمترین میزان توجه را به خود اختصاص داده اند. همچنین نتایج نشان داد که مؤلفه‌ی انفاق از زیر مؤلفه‌های خیرخواهی دارای فراوانی صفر در تمامی کتاب های مطالعات اجتماعی در تمامی پایه ها دوره ابتدایی می باشد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که به فضایل سه گانه اخلاق اسلامی به طور متوازن توجه نشده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات