در جستجوی نسبت طبیعت و تربیت: واکاوی تجربه مدارس طبیعت در ایران از منظر مبانی تربیتی و برنامه درسی

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان.تهران.ایران

10.30497/esi.2025.247788.1907

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تبیین مبانی تربیتی و نیز عناصر برنامه درسی (تربیتی) اولین مدارس طبیعت در ایران صورت گرفته است. این پژوهش با رویکرد کیفی و به روش مطالعه موردی و در بخشهایی به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است؛ یافته‌ها نشان می‌دهد بر اساس زیست‌گرایی و با تاکید بر رویکرد تکاملی به عنوان نظریه‌ی پایه در این مدارس، عناصر منطق و هدف در برنامه تربیتی اولین مدارس طبیعت در ایران عبارت است از: درک دیدگاه تکاملی توسط کودک و تعامل و لمس طبیعت به عنوان زیستگاه کهن و میلیونها ساله انسان و نتیجتاْ خود را جزیی از طبیعت دانستن. از جهت سایر عناصر برنامه تربیتی، یافته ها نشان می‌دهد، برنامه تربیتی اولین مدارس طبیعت و نیز مدارس تاسیس شده بعدی تحت این عنوان، در عمل عمدتا بر یادگیری مبتنی بر تجربه و بازی آزاد به منظور ارتقا توان خودیادگیری و تکوین و رشد بهتر حیطه‌های شناختی، عاطفی، حرکتی و اجتماعی کودکان و نیز برقراری ارتباط مسالمت‌آمیز با طبیعت و مبتنی بر حفاظت از محیط زیست متمرکز است. بر اساس این یافته‌ها، پیشنهاد پژوهش حاضر بازنگری در مبانی تربیتی گونه‌های مختلف از مدارس طبیعت با تاکید بر تبیین دقیق از نسبت طبیعت و تربیت متناسب با فرهنگ اسلامی-ایرانی به ویژه هستی‌شناسی و انسان‌شناسی اسلامی به منظور غنا بخشیدن به برنامه‌های تربیتی این مدارس و جلوگیری از پیامدها و آسیبهای محتمل ناشی از اتخاذ مبانی نامتناسب است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

علوم تربیتی از دیدگاه اسلام

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1404

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار