نقش بازی‌های گروهی در ارتقاء فرهنگ شهروندی، مبتنی بر اصول تربیت اجتماعی اسلامی؛ مطالعه موردی: بازی شهروند و مافیا

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشگاه الزهراء س، تهران، ایران .

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد رشته تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش، دانشگاه الزهراء س، تهران، ایران.

چکیده

از­آنجا­که درک صحیح فرهنگ شهروندی و ارتقای آن مستلزم آموزش است و با نظر به اهمیت و جایگاه بازی‌­های گروهی در آموزش، در این پژوهش تلاش شده است تا «بازی شهروند و مافیا» به جهت اقبال عمومی، به­‌صورت مطالعۀ موردی و در جایگاه نمونه‌­ای از بازی­‌های گروهی برای آموزش اصول تربیتی ناظر بر فرهنگ شهروندی، مورد تحلیل قرار گیرد. مبنای این تحلیل، اصول تربیت اجتماعی اسلامی است؛ برهمین‌­اساس، این مهم با روش توصیفی­‌ـ تحلیلی و استنباطی انجام شده است. یافته‌­های پژوهش شامل دو بخش است؛ نخست، احصاء اصول تربیت اجتماعی اسلامی ناظر بر ارتقای فرهنگ شهروندی بنا بر آیات، روایات و دیدگاه اندیشمندان مسلمان و بخش دوم، تحلیل و استنباط اصول تربیتی برگرفته از «بازی شهروند و مافیا»، ناظر بر ارتقای فرهنگ شهروندی. اصول تربیت اجتماعی اسلامی در این حوزه، شامل ده اصل است که از­آن­‌میان، چهار اصل ضرورت هدایت­‌گری، مشارکت جمعی، انتخاب آگاهانه و اصل رعایت قانون و نظم اجتماعی در اولویت است. اصول تربیتی برگرفته از بازی شهروند و مافیا برای مطالعۀ موردی در این پژوهش نیز شامل ده اصل است که از­آن­‌میان، اصل لزوم نظارت و رهبری، اصل خرد جمعی، اصل پرورش تفکر انتقادی و اصل جامعه‌­پذیری بیشترین تناظر و همسویی را با اصول تربیت اجتماعی اسلامی دارد؛ در­حالی­‌که با چهار اصل نوع‌­دوستی و احترام متقابل، اصل اعتدال و اصل انتخاب همنشین، همسو نیست. عدم توجه به اصل برائت، ترویج شک و تأکید بر دروغگویی نیز از­جمله نقاط منفی زمینه­‌ساز بروز استحالۀ ارزشی، از طریق ترویج این بازی است. نتیجه این است که ساخت بازی­‌هایی مبتنی بر اصول تربیت اجتماعی اسلامی که با جذابیت­‌ها و به­‌دور­از القائات نادرست، شهروندان آتی جامعۀ اسلامی را بهتر با فرهنگ اجتماعی اسلامی آشنا سازد، از ضروریات است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Role of Group Games in the Promotion of Citizenship Culture in based of Principles of Islamic Social Education: Case Study Citizen and Mafia Game

نویسندگان [English]

  • Maryam Banahan Ghomi 1
  • Faeze Fakhar 2
1 Assistant Professor of the Department of Educational Administration and Planning, Alzahra University, Tehran, Iran.
2 MA in History and Philosophy of Education, Alzahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Since the correct understanding of citizenship culture and its promotion requires education and considering the importance and place of group games in education, in this research, an attempt has been made to analyze the "Citizen and Mafia Game" for its public interest, as a case study and as an example of group games for teaching the educational principles of citizenship culture. The basis of this analysis is the principles of Islamic social education. Research methodology is descriptive-analytical and inferential. The findings of the research include two parts, first, achieving the principles of Islamic social education regarding the promotion of citizenship culture based on verses, rivaiah, and the views of Muslim thinkers and the second part of the analysis and inference of the educational principles taken from the "Citizen and Mafia Game" regarding the promotion of citizenship culture. The principles of Islamic social education in this area include ten principles, among which four principles are the necessity of guidance, collective participation, informed choice and the principle of observing the law and social order in priority. Ten principles taken from the "Citizen and Mafia Game"as a case study are the principle of the necessity of supervision and leadership, the principle of collective wisdom, the principle of developing critical thinking and the principle of socialization which have the most correspondence and alignment with the principles of Islamic social education. Four principles: altruism and mutual respect, moderation and the principle of partner selection are not aligned. The negative points of this game are lacking attention to the principle of innocence, promotion of doubt and emphasis on lying. As a result, it is necessary to make games based on the principles of Islamic social education, which will introduce the future citizens of the Islamic society better to the Islamic social culture.

کلیدواژه‌ها [English]

  • principles of Islamic social education
  • Citizen and Mafia game
  • group games
  • citizenship culture
قرآن کریم، ترجمۀ مهدی الهی قمشه ای. چ دوم. پاییز 1390. قم: چاپ قلم.
نهج البلاغه (1393). (محمد دشتی، مترجم). تهران: انتشارات پیام عدالت.
ابراهیمی، هیمن و هادی تارویردی و دانا رستگار (1397). "بررسی نقش تعلیم­و­تربیت در چگونگی پیشگیری از آسیب­های فرهنگی با تأکید بر آسیب­های ماهواره و اینترنت"، ششمین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی، روانشناسی. آسیب­های اجتماعی و فرهنگی ایران. تهران. (https://civilica.com/doc/759518)
ابرکرامبی، نیکولاس (1389). «درآمدی بر جامعه شناسی»، ترجمۀ هادی جلیلی. تهران: انتشارات نشر‌ نی.
اخوت، احمدرضا و فاطمه فیاض (1395). «اصول و مهارت های تربیت کودک ۲ تا ۷ سال با رویکرد طیب گزینی». تهران: انتشارات قرآن و اهل بیت نبوت.
اعرافی، علیرضا و محمد بهشتی و مهدی ابوجعفری و علی نقی فقیهی (1395). «آرای اندیشمندان مسلمان در تعلیم­و­تربیت و مبانی آن»، (جلد 2)، چاپ هفتم. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
اعرافی، علیرضا و محمد فتحعلی­خانی و علیرضا فصیحی­زاده و علی نقی فقیهی (1398). «آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن». (جلد 1). چاپ هفتم. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت).
پژوهنده، محمد حسین (1376). "مدنیت و شهروندی"، فصلنامۀ اندیشۀ حوزه، (2 و 3)3.
پلبو، روبر (۱۳۷۰). «شهروندی و دولت». (ترجمۀ ابوالفضل قاضی). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
تمیمی آمدی، عبدالواحد (1366). «تصنیف غررالحکم و دررالکلم»، چاپ اول. قم: انتشارات دفتر تبلیغات قم.
جلال­وند، صابر (1399). "احترام به دیگران، از نگاه قرآن"، کیهان، 3 اردیبهشت.
حسینی، راحیل (۱۳۹۸). "مروری بر تأثیر فناوری­های نوین بازی­های رایانه­ای بر ذهن و جسم کودکان و نوجوانان و ارائۀ راهکارهایی جهت ترویج فرهنگ صحیح به­کارگیری آنها". سومین کنفرانس بین­المللی نوآوری و تحقیق در علوم تربیتی، مدیریت و روانشناسی.
حسینی، سیدمهدی (۱۳۹۹). «نقد و بررسی بازی مافیا». به گزارش «سدید» Available at: https://farhangesadid.ir/fa/news/2891
خمینی، روح الله (1360). "صحیفه نور"، ج 15،Available at: http://emam.com › index › sahife
 دولتی، فاطمه (۱۳۹۹). "مافیا یک بازی غیرمعمولی". مجلۀ رشد آموزش خانواده، (7)99، 54-57.
راسخ، محمد (1384). «بنیاد نظری اصلاح نظام قانون گذاری». تهران: مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی ایران.
رجب صلاحی، حسین (۱۳۸۲). «ساختار حکومت محلی مدیریت شهری و شهرداری». تهران: پایگاه اطلاع­رسانی شهرسازی و معماری.
رضایی مهرزادگان، زهرا (۱۳۹۹). "نقش بازی در تعلیم و تربیت کودکان". پنجمین همایش ملی روانشناسی و علوم تربیتی ایران.
زنگنه، حسین (۱۳۹۱). «مبانی نظری و عملی تکنولوژی آموزشی»، جلد ۲، چاپ 1. تهران: آوای نور.
سادات، محمدعلی (1381). «اخلاق اسلامی»، چاپ 29. تهران: سمت.
ساعی، احمد (1384). "امنیت ملی در جهان سوم". پژوهش حقوق و سیاست، (14)7، 55-90.
سانت، ادا و ایان دیویس و کارن پاشبای و لینت شولتز (1400). «آموزش شهروندی جهانی: در­آمدی انتقادی بر مفاهیم و مباحث اصلی»، ترجمۀ مریم بناهان، تهران: انتشارات دانشگاه الزهرا(س).
شاه طالبی، بدری و اکرم قپانچی (۱۳۹۲). "تأثیر آموزش­های شهروندی بر افزایش آگاهی شهروندی کودکان هشت­سالۀ شهر اصفهان (با تأکید بر نرم افزارهای چند­رسانه­ای). فصلنامۀ فن­آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 3(3)، ۱۵- ۲۹.
شیانی، ملیحه (۱۳۸۲). «وضعیت شهروندی و موانع تحقق آن». رسالۀ دکتری. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
شیرزادیان، رضا (۱۳۹۹). "نقش آموزش­های فرهنگ شهروندی بر مدیریت شهری". ششمین همایش ملی پژوهش­های نوین در حوزۀ علوم انسانی و مطالعات اجتماعی ایران.
صمدی، لیلا (۱۳۸۲). "قانون­گریزی و راهکارهای آن"، نشریۀ سپیده. ۳۵.
طباطبایی، محمدحسین (1416ق). «نهایة الحکمة». قم: مؤسسۀ النشرالاسلامی التابعة لجماعة مدرسین.
طهرانی، سیده مهشید (1395). "اصول تعلیم­و­تربیت اسلامی در آموزه­های دینی”. دومین همایش ملی آسیب شناسی تربیت اخلاقی در نظام آموزشی ایران در دانشگاه آزاد اسلامی- واحد میبد.
عاملی، سعیدرضا (۱۳۸۰). "تعامل جهانی شدن، شهروندی و دین"،  نامۀ علوم اجتماعی، (۱۸)، ۱۷۵- ۱۵۰.
عزیزی، نرگس (۱۳۹۸)، "نقد مسابقه مافیا؛ اثرات مثبت و منفی یک بازی". (https://davatonline .ir/content/153164)
عسکری، ابو هلال (1999). «ترجمة الفروق اللغویه»، ترجمۀ مهدی کاظمیان و زهرا رضاخواه (1390). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
فتحی واجارگاه، کورش و سکینه واحد چوکده (۱۳۸۷). «آموزش شهروندی در مدارس». تهران: نشر آیین.
فرخی، مهدیه و بهاره فرخی (۱۳۹۵). "بررسی بازی معمای دو زندانی در تعلیم­و­تربیت دانش­آموزان با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات". اولین کنفرانس بین­المللی روانشناسی و علوم اجتماعی.
قایمی، علی (۱۳۶۰). "اصولی در اهداف اجتماعی تربیت: اصول و مبانی فرهنگ اسلامی". نشریۀ پیوند، (23).
قلی پور، رحمت الله (۱۳۸۹). «تصمیم­گیری سازمانی و خط مشی گذاری عمومی». تهران: سمت.
کوثری، مسعود (1390). «درآمدی بر بازی های ویدویی و رایانه ای». تهران: نشر سلماس.
گوتک، جرالد ال (1396). «مکاتب فلسفی و آرا تربیتی»، چاپ 17. ترجمۀ محمدجعفر پاک­سرشت. تهران: سمت.
مطهری، مرتضی (۱۳۹۲)، «حکمت­ها و اندرزها»، جلد 2، چاپ 13. تهران: انتشارات صدرا.
میرفردی، اصغر (۱۳۸۸). "عام­گرایی و زمینه­های تأثیرگذار بر آن در مناطق درحال توسعه: مورد مطالعه شهر یاسوج". پژوهش­نامۀ علوم اجتماعی، (۱)9.
ویسی، کمال و میثم اسکندرزاده و احسان پورشمس و خلیل صادقیان (1399). "نقش تعلیم­و­تربیت اسلامی در پیشگیری از آسیب­های فرهنگی". هفتمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزۀ علوم انسانی، مدیریت و کارآفرینی ایران.
هارتلی بروئر، الیزابت (1390). «ایجاد انگیزه در کودکان، ابزارها و روش­هایی برای کمک به خودجوش بودن کودکان». ترجمۀ احمد ناهیدی. تهران: انتشارات جوانۀ رشد.
Dahlgren, Peter. (2009), Media and political engagement, Citizenship. communication and democracy. Ney York: Cambridge University Press.
Gearon, Liam (2003). Learning to Teach Citizenship in the Secondary School, New York: Routleedge.
Kahne, Joseph, Middaugh, Ellen, and Evans, Chris. (2009) The Civic Potential of Video     Games, MIT Press, Cambridge. Lim, C.P. (2008) “Global citizenship education, school curriculum and games: Learning Mathematics, English and Science as a global citizen”, Computers and Education, Vol. 51, pp 1073–1093.
Karaman,Burcu.;ER, Harun; Karadeniz,Oğuzhan. (2022), Teaching with Educational Games in Social Studies: A Teacher's Perspective, Turkish Online Journal of Educational Technology – January 2022, volume 21 Issue 1
Norhaidi, Wan Muhammad Saefullah Wan; Romly, Raihana; Abdullah, Ahmad Niza Syazre (2019). Lowering Anxiety Among Low Proficiency ESL Learners using the Mafia Game. Int. J. Innov. Technol. Explor. Eng., 752, 67–73.
Ri, Hong; Kang, Xiaohan; Khalid, Mohd Nor Akmal; Iida, Hiroyuki (2022).The Dynamics of Minority versus Majority Behaviors: A Case Study of the Mafia Game. Information, 13, 134. https:// doi.org/10.3390/info13030134
Selwyn, Neil (2006) “Literature review in citizenship, technology and learning”, Futurelab, Bristol.
UNESCO Instite for Education (2004),  "Culture of Citizenship: A Cuture of Citizen action and commitment" , Working document. Available at:
Zare Mortaza, Stauffer Joseph, Alinejadfarshi Mina (2023). Mafia: An Experiential Learning Game for OB Topics. Management Teaching.
دوره 11، شماره 23
دی 1402
صفحه 95-124
  • تاریخ دریافت: 05 دی 1402
  • تاریخ بازنگری: 09 اسفند 1402
  • تاریخ پذیرش: 09 اسفند 1402
  • تاریخ اولین انتشار: 09 اسفند 1402
  • تاریخ انتشار: 01 اسفند 1402